Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Drevna orijentalna pravna istorija ( najstarije drzavne tvorevine i…
Drevna orijentalna pravna istorija
( najstarije drzavne tvorevine i najstarije sacuvano
pisano pravo)
oblasti
Mesopotamija i klinasto pismo
Egipat i hijeroglifi
Mala Azija
Sumer i Akad
Tigar i Eufrat
Sumeri
izumeli pismo
piktografsko prvo
klinasto( Grotefend zapoceo desifrovanje)
V i IV milenijum pne
juzni deo Mesopotamije- Sumer
stocari i zemljoradnici
rodovske zajednice
kanali i nasipi
koristi se rad zarobljenika- diferencijacija
gradovi-drzave( patesije)
sredina IV milenijuma
Ur, Uruk, Um, Kis, Lagas
trgovinski i privredni centri
hram- centar; palata
politeisticka religija
vrhovni bog je vlasnik zemlje, vrhovni vladar, vlasnik zajednice
hram- najveci deo obradivog zemljista kojim upravlaju vrhovni svestenici
zemlja
davana seljacima na obradu plus obaveza letine ide hramu
kolektivan rad neohopodan
manja zemlja u zakup
robovi obradjivali jedan deo
cilj: ekonosmka stabilnost zajednice- rezerve hrane
teokratska despotija
oblici primitivne demokratije iz rodovskog uredjenja- neposredno izjasnjavanje clanova zajednice
vladar grada- ensi, patesi
vrhovni svestenik- briga o privredjivanju
hramovska zemlja je u kolektivnom posedu
vrhovni vojskovodja
kontrolise sudstvo, upravu, zakonodavstvo
prvo biran pa posle dinasticki
Sef drzavno-hramovske administracije- nubanda
tim nizih cinovnika- pisara
Akad- oko 2350. pne ( vladar Sargon)
odrzavaju se i dalje domace dinastije i posle osvajanja sumerskih gradova
prva velika ujedinjena drzava- nuznost odrzavanja veza izmedju naselja
car sve cetiri strane sveta- epoha carstva
deifikacija
renesansa Sumera
ujedinjeno opet pod sumerskim carevima grada Ura
Ur- Namu- tvorac prvog zakonika
valadar je car-lugal
postavlja upravnike gradova- patese
apoteoza, deifikacija
kraj: upad Amorita i Elamita sa III na II milenijum pne
Staro vavilonsko carstvo- Hamurabi
Zbornici
Sumeri
veliki uticaj na druge narode
pismo- kuneiformno
sirilo se po Medjurecju i Bliskom Istoku
vavilonsko pravo, Hamurabijev, hetitsko, asirsko...
Arheologija
Hamurabijev
oko 1680. pne
posle Drugog sv rata- jos dva starija
Lipit- Istar
oko 1930. pne
amoritski grad Isina
sumerski jezik
uvod- bozija volja
sacuvano oko 40 clanova
Norme:
#
zene nisu u potpunosti obespravljene
rob moze da povede spor o svojoj slobodi
tuzilac koji ne uspe u postupku kaznjava se na nacin na koji bi bio njegov protivnik
u napustenu kucu se moze svako useliti ako placa porez 3 godine
regulise se pitanje nasldnog prava
Ešnunski zakonik
oko 1720. pne
grad Ešnuna
verovatno doneo Bilalamin
akadski jezik
sacuvano skoro 60 propisa
zbirka propisa ranije donetih i sudskih odluka
Norme:
o iznajmljivanju, kradji, zajmu
o porodicnim odnosima, bracno pravo
ako neciji vo, pas ili trosan zid usmrti nekoga
krivicna dela
imovinske kazne
nekoliko smrtnih kazni
nema taliona
drustveni slojevi
damkari
muškenu
slicnosti sa Hamurabijem
1952.- propisi sumerskog cara Ur- Namu- najstariji
pne
grad Ur
sumerski jezik
ili vladar Ur ili sin Šulgi
samo u fragmentima
uvod- bozansko poreklo
da uvede pravdu
Norme:
o polnom moralu
boziji sud uranjanjem u reku zbog lazne optuzbe
povratak odbeglog roba
kaznjavanje zbog telesnih povreda
kompozicija- novcana kazna
nacin formulisanja dispozicije pravne norme- Ako covek...
Dve periodizacije- duga i srednja- po tome da li se smestaju dogadjaji u dalju ili blizu proslost
posle Hamurabija
Hetitski
srusili vavilonsku drzavu
Hatušil III- XIII vek pne
najstariji u celini sacuvani medjunarodni ugovor o nenapadanju sa Ramzesom II
vrhunac
200 clanova
XVI vek pne
primena do XIII pne
Norme
nema taliona
imovinske kazne uglavnom ( jako malo smrtnih)
korektivnik karakter zakonika
nerazvijena pravna terminologija
slicnosti sa Hamurabijem
zastita trudnica
istovetni pravni instituti( bracna davanja)
Asirski
XIII pne
Komentar o pravima i duznostima zena, Srednjoasirski
nadjeni i novoasirski propisi iz kasnijih vremena
propada krajem VII pod Novo-vavilonskim carstvom
akadski jezik
grad Asur
Norme
nerazvijeniji
talion