Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

KHOA HỌC TRÁI ĐẤT : (HÌNH DẠNG VÀ CẤU TẠO BÊN TRONG TRÁI ĐẤT (các hệ quả…

- - - - Tất cả các hành tinh đều chuyển động quanh Mặt Trời theo một quỹ đạo gần tròn
      - Các hành tinh chuyển động trên quỹ đạo theo chiều thuận thiên văn( ngược chiều kim đồng hồ nếu nhìn từ bắc thiên cực xuống)
      - Mặt phẳng quỹ đạo của các hành tinh gần trùng khớp nhau, phần lớn không quá 4 độ
      - Các sao chổi, thiên thạch chuyển động tuy có phức tạp hơn nhưng chúng vẫn biểu hiện quy luật chung: chu kì xuất hiện, quỹ đạo...
      - Hướng chuyển động tự quay quanh trục là ngược chiều kim đồng hồ(trừ Kim tinh, Thiên vương tinh)
      - Được chia thành 2 nhóm
        
        Nhóm các hành tinh nội
        
        Gồm: Thủy tinh, Kim Tinh, Trái Đất, Hỏa tinh
        
        Đặc điểm: có kích thước nhỏ, tỉ trọng trung bình lớn, tốc độ tự quay xung quanh trục chậm, có ít hoặc không có vệ tinh.
        
        Nhóm hành tinh ngoại
        
        Gồm: Mộc Tinh, Thổ tinh, Thiên Vương tinh, Hải vương tinh và Diêm vương tinh
        
        Đặc điểm: kích thước lớn, tỉ trọng trung bình nhỏ, tốc độ tự quay quanh trục nhanh và có nhiều vệ tinh.
  - - - Vũ trụ
        
        Vô cùng rộng lớn, không có giới hạn, trong đó có các thiên thể luôn luôn chuyển động.
        
        Vũ trụ gồm hàng tỉ Thiên hà, dải Ngân Hà trong đó có hệ Mặt Trời
      - Dải Ngân Hà
        
        Tập hợp của khoảng 150 tỉ ngôi sao, có dạng thấu kính lồi với đường kính 100 000 năm ánh sáng, dày 12000 năm ánh sáng
        
        Có cấu trúc xoắn ốc, chu kì tự quay quanh trục là 180 triệu năm, tốc độ chuyển động đạt tới 250 km/s
      - Sao
        
        Là các thiên thể có kích thước lớn và tự phát sáng được
      - Hành tinh
        
        Là các thiên thể có kích thước nhỏ hơn các sao gấp nhiều lần, không tự phát sáng được và thường chuyển động quanh các sao
      - Vệ tinh
        
        Chuyển động quanh các hành tinh, có kích thước nhỏ và có các đặc tính tương tự như các hành tinh.
      - Tiểu hành tinh
        
        Có đặc tính tương tự như các hành tinh, nhưng kích thước nhỏ hơn nhiều.
      - Sao chổi và các thiên thạch :
        
        Là các vật thể có kích thước nhỏ, chuyển động có quy luật hay không có quy luật trong khôbg gian vũ trụ
    - - vũ trụ hình thành từ vụ nổ lớn (15 tỉ năm trc)
        
        Vật chất cấu tạo nên các thiên thể trong vũ trụ đồng nhất(gồm hidro, hêli..)
        
        Bức xạ tàn dư của vũ trụ sau vụ nổ lớn do vệ tinh vũ trụ Cobe thu được
        
        Vũ trụ đang dãn nở
- - - - chiếm 1% thể tích và 0,5% khối lượng của trái đất
      - thành phần hóa học là silic và nhôm
      - trên lục địa vỏ có độ sâu trung bình từ 30-40 km, ở miền núi có thể lên tới 70-80 km. Dưới đại dương vỏ trái đất dày 6-15 km
    - - chiếm 83% thể tích và 68,5% khối lượng của trái đất
      - giới han từ bên dưới vỏ trái đất tới độ sâu 2900 km
      - thầnh phần cấu tạo chủ yếu là các đá siêu bazo giầu các oxit mangan , sắt, silic
      - nhiệt độ cũng tăng theo, từ 500 độ c ở lớp trên đến 2000-2500 độ C ở nơi tiếp xúc với nhân
      - cấu tạo chủ yếu là silic, sắt và có sự chuyển động không ngừng => làm cho trái đất có từ tính
    - - chiếm 16% thể tích và khoảng 31% khối lượng của trái đất
      - nhân ngoài từ 2900 km tới độ sâu 5100 km, nhân trong từ 5100 km tới tâm trái đất
      - Trong tâm, áp suất lên tới 3,5 triệu amt, nhiệt độ khoảng 5000 độ C
- - - - Trong khi trái đất tự quay,tất cả các điểm đều di chuyển, riêng có hai điểm không di chuyển, đó là cực Bắc và cực Nam của Trái Đất.
      - Giao tuyến giữa bề mặt Trái Đất với các mặt phẳng chứa trục là kinh tuyến
      - Mặt phẳng xích đạo đi qua tâm Trái Đất và vuông góc với trục Trái Đất cắt bề mặt Trái Đất theo một đường tròn lớn gọi là đường xích đạo.
      - Các vĩ tuyến trên bề mặt Trái Đất là những vòng tròn song song với đường xích đạo.
      - Tất cả các đường kinh tuyến và vĩ tuyến nói trên đã tạo thành hệ thống kinh tuyến-vĩ tuyến trên Trái Đất(thực tế những đường này chỉ là các đường tưởng tượng).
      - Hệ thống kinh vĩ tuyến là cơ sở để xác định tọa độ địa lí, phương hướng và không thể thiếu trong trắc địa,bản đồ,hàng hải,hàng không quân sự, vật lí thiên văn,...
    - - Do có sự phối hợp giữa hình dạng và hiện tượng tự quay quanh trục nên trên bề mặt Trái Đất của chúng ta có hiện tượng ngày và đêm kế tiếp nhau liên tục, sinh ra nhịp điệu ngày đêm
      - Nhờ tốc độ tự quay khá lớn và nhịp điệu ngày đêm làm cho chế độ nhiệt trên Trái Đất được điều hòa
      - Nhịp điệu ngày đêm cũng tạo ra tính nhịp điệu của nhiều thành phần tự nhiên và cả hoạt động của con người
    - - Miền Trái Đất cũng có giừ riêng ( gọi là giờ địa phương).
      - Tuy nhiên để tiện cho việc thống nhất quản lí, một số quốc gia rộng lớn có nhiều múi giờ vẫn chỉ dùng một giờ chung( ví dụ như Trung Quốc).
      - trong cùng một thời điểm,các kinh tuyến khác nhau nhìn thấy mặt trời ở các vị trí khác nhau.
      - Vì thế bản đồ thế giới không hoàn tòn giống như lí thuyết.
    - - Tất cả các vật chuyển động trên bề mặt trái đất đều chịu một sự lệch hướng về bên phải ở nửa cầu Bắc về bên trái đối với nửa cầu Nam theo hướng chuyển động
- - - - Á-Âu(50,7 triệukm²)
      - Bắc Mĩ (20.3 triệu km²)
      - Nam Mĩ (18.1km²)
      - Nam Cực (13.9km²)
      - ô-tray-li-a(7,6m²)
      - các đâo ven lục địa (9.2km²
    - - Thái Bình dương(179.6 triệukm²)
      - đai tây dương(93.4 triệu km²)
      - Ấn Độ Dương(74.9km²)
      - Bắc Băng Dương(13.1 triệu km²)
    - - miền núi
        
        những phần nhỏ của trái đất nhô lên rất cao so với mực nước biển hay độ cao cua các đồng bằng lân cận
      - cao nguyên
        
        những bộ phận rộng lớn của lục địa nhô cao hơn so với các khu vực xung quanh , bị cắt sau mạnh nhưng chia cắt ngang tương đối yếu
      - trung du
        
        là khu vực chuyêntr tiệp giữa đồng bằng và miền núi
      - sơn nguyên
        
        khu vực rộng lớn bao gồm các dãy núi ,khối núi ,cao nguyên bị chia cắt không chỉ bởi thung lũng mà còn bởi các lòng chảo rộng và phẳng
      - đòng bằng
        
        là những khoản rộng phẳng có nguôn gốc phát sinh và cấu tạo địa chất khác nhau
  - - - nito(78%)
      - các khí khác (1%)
      - oxi(21%)
    - - đối lưu
        
        độ cao
        
        15-17km, cực chỉ khoảng 8km
        
        không khí
        
        khoảng 80%
        
        đặc điểm
        
        nhiệt độ không khí giảm theo chiều cao
        
        không khí di chuyển mạnh theo chiều thẳng đứng
        
        tính chất vật lí có quyết địnhanhr hưởng đến thời tiết khí hậu
      - bình lưu
        
        chiềucao
        
        50-60km
        
        đặc điểm
        
        nhiệt độ tăng theo chiều cao
        
        chuyển động của không khí theo chiều thẳng đứng yếu hẳn
        
        chuyển động theo chiều ngang chiếm ưu thế
      - tầng cao của khí quyển
        
        phân thành tầng ion và tầng khuyêch tán
    - - thời tiết
        
        là trạng thai khí quyển của một nơi nào đó trong khoảng thơi gian nhất định
      - khí hậu
        
        là chế độ trung bình nhiều năm của thời tiết
    - - nhiệt đới ẩm
      - á nhiệt đới
      - ôn đới
      - hàn đới
      - cực đới
    - - nhiệt đới
      - ôn đới
      - hàn đới
- - - - 1 năm có 2 lần MT lên thiên điỉnh
      - quan sát hiện tượng này trên bề mặt TĐ chúng ta có ảo giác MT di chuyển lên xuống. Đó là sự chuyển động biểu kiến của MT
        thực tế đó là sự chuyển động của TĐ xoay quanh MT
    - - từ 21/3 - 23/9 nửa cầu bắc chúc về phía MT nên nhận được nhiều nhiệt và đây là mùa nóng của nửa cầu bắc và mùa lạnh của nửa cầu nam
      - từ 23/9 - 21/3 năm sau hiện tượng này ngược lại. kết quả là có sự luân phiên nóng lạnh đối với mỗi nửa cầu và nhờ đó có khí hậu không quá khắc nghiệt
      - về độ dài ngày đêm từ 21/3 - 23/9 nửa cầu bắc được chiếu sáng nhiều hơn nên ngày dài hơn đêm. ngày sẽ dài dần từ 21/3 -22/6, sau khi đạt cực đại vào 22/6 ngày sẽ ngắn dần cho tới 23/9
      - từ 23/9 - 21/3 tình hình sẽ ngược lại
      - hiện tượng ngày đêm dài ngắn không phải nơi nào cũng như nhau