Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Collectief arbeidsrecht 3 (De collectieve AO (Begrip (3 soorten …
Collectief arbeidsrecht 3
De collectieve AO
Begrip
3 soorten
intersectorale CAO's
gesloten in NAR
sectorale CAO's
CAO's gesloten buiten een paritair orgaan (ondernemings-CAO's)
onderhandelingsvrijheid van sociale partners: overheid komt niet tussenin
rol in arbeidsverhoudingen
Partijen bij de CAO
1 of meer WG/vakorganisaties van WG en 1 of meer representatieve vakorganisaties van WN
juridische bevoegdheid CAO's aan te gaan door het recht wordt verleend aan feitelijke verenigingen die de rechtspersoonlijkheid ontberen
leden OR en VA kunnen geen CAO sluiten, maar VA kan wel gemandateerd zijn door vakorganisatie om CAO te sluiten
Vereisten bij CAO
schriftelijk, Nederlands en Frans (tenzij 1 taalgebied)
Geldingsgebied
Persoonlijk geldingsgebied
suplletieve werking CAO: andere WG en WN die behoren tot ressort van paritair orgaan waarin CAO is gesloten, vallen onder werkingssfeer van CAO. Wel mogelijk individuele AO schriftelijk af te wijken
Materieel geldingsgebied
werkingssfeer bepaald door bevoegdheid van dat orgaan: CAO gesloten in pc voor ganse bedrijfssector in hele land. CAO's buiten paritair orgaan gelden voor de professionele en territoriale sfeer waarvoor contracterende partijen bevoegd zijn
Gelding in de tijd
voor bepaalde tijd, voor onbepaalde tijd, of voor bepaalde tijd met verlengingsbeding (2 laatste kunnen opgezegd worden)
Inhoud vd CAO
normatieve bepalingen
individuele en collectieve betrekkingen tussen WG en WN in ondernemingen of in een bedrijfstak vastegeld worden
individueel normatieve
bevatten normen inzake de arbeidsvoorwaarden die ook in de individuele arbeidsovereenkomst zouden opgenomen kunnen worden (bv lonen, arbeidsduur)
collectief normatieve
bepalingen die geen opname zouden kunnen vinden in een individuele AO, maar ook geen rechten of plichten bevatten die de overeenkomstsluitende partijen rechtstreeks binden. Tussenbepalingen die collectieve arbeidsverhoudingen regelen (bv normen OR, VA, ...)
obligatoire bepalingen
rechten en plichten tussen de contractsluitende partijen vastgesteld worden
uitdrukkelijk gestipuleerde of essentieel aan alle cao's
elke CAO wordt geacht een vredesplicht en een informatie- en beïnvloedingsplicht in te sluiten (obligatoire bepalingen, essentieel voor elke CAO)
vredesplicht: CAO-partijen moeten voor de duur van de gelding van de CAO ervan afzien gebruik te maken van strijmiddelen teneinde een wijziging te bekomen van wat bij de CAO afgesproken werd
strijdmiddel aanwenden mag als het niet over wijziging CAO gaat
vredelievende middelen aanwenden voor beslechting CAO
informatie- en beïnvloedingsplicht
legt CAO-partijen de verplichting op om hun leden op de hoogte te brengen van het bestaan de inhoud en de draagwijdte van de gesloten CAO + te waken dat de leden geen et CAO strijdige overeenkomst sluiten
De algemeen verbindend verklaring
algemene binding: een verbindende werking tav alle WG die behoren tot het ressort vh paritair orgaan waarbinnen cao gesloten werd
alleen in paritair orgaan afgesloten CAO's in aanmerking
koning kan algemeen verbindend verklaring opheffen, niet CAO zelf
Bindingswerking CAO
normatief gedeelte
voor WG die CAO getekend hebben gelden de normatieve bepalingen vd CAO boven de individuele AO
voor WG die CAO niet ondertekend heeft, noch lid van organisatie, maar behorend tot ressort van paritair orgaan CAO: normatieve bepalinge CAO op suppletieve wijze: bij schriftelijke individuele AO kan afgeweken worden
hiërarchie van de bronnen van arbeidsrecht
CAO wijzigt individuele AO inhoudelijk. Wanneer CAO niet meer geldt, AO blijft onveranderd. (nawerking CAO)
Na beëindiging geldingsduur CAO afwijkende afspraken make bij indiv AO
afgesloten CAO geen invloed meer op nieuwe AO
obligatoire bepalingen
binden overeenkomstsluitende partijen, maar niet in rechte afdwingbaar
Staking en uitsluiting
De staking
Begrip en soorten
de tijdelijke, meestal collectieve neerlegging van de contractueel opgenomen verplichting een arbeidsprestatie te leveren
types: verschillend doel
professionele stakingen (door sociale of sociaal-economische motieven. gericht tegen WG en betreffen loons- en arbeidsvoorwaarden die men wil verbeteren (agressieve staking) of ongewijzigd wil houden (defensieve staking))
solidariteitsstakingen (andere stakers steunen)
politieke stakingen (tegen de overheid)
types: verschillende vorm
regelmatige stakingen (vredesplicht nageleefd, verzoeningsmiddelen aangewend, staking erkend door vakorganisatie)
spontane stakingen (vredesplicht niet (volledig) nageleefd, vakorganisatie nam niet het initiatief)
wilde stakingen (niet erkend door vakorganisatie)
onderscheid tussen nationale, regionale of ondernemingsstakingen
onderscheid tussen algemene, bedrijfstak- en ondernemingsstakingen
verschillende technieken
klassieke werkstaking (volledig neerleggen arbeid, verlaten werkplaats)
deelstakingen (beperkt aantal WN)
afwisselende staking (verschillende afdelingen op verschillende tijdstippen)
onderbroken werkstaking
verrassingsstaking
sit-downstaking, stiptheidsstaking, langzaam-aan-actie, averechtse staking (werk verrichten zonder opdracht)
Gevolgen vd werkstaking
stakingsvrijheid/stakingsrecht
een stakin gkan een wettige schorsing AO opleveren, maar ook ingeval van zware onrechtmatige daden een dringende reden
gevolgen zullen vaak samenhangen met type staking
geen recht op loon. Wie aangesloten bij vakorganisatie krijgt stakingsvergoeding van hen als zij staking hebben uitgeroepen of erkend
wie niet deelneemt aan staking maar niet kan werken door staking:
recht op loon indien buiten hun wil
geen recht op loon indien WG rechtstreeks causaal verband kan aantonen tss staking en onnmogelijkheid werk wN (onder bepaalde voorwaarden recht op werkloosheidsuitkering)
secundaire plichten blijven gelden: geen fabrieksgeheimen verklappen, woning niet ontnemen, geneeskundige verzorging, ...
Posten, bezetting en overname in eigen beheer
stakende WN de werkwilligen verhinderen werk aan te vatten dmv stakingspiketten/posten. geoorloofd zolang zij de werkwilligen slechts oproepen tot solidaritei
verhinderen personen en voertuigen onderneming biinnengaan/verlaten conflicteert met de echten van derden op arbeid, ...
Bezettingen , al dan niet met overname in eigen beheer. Als WN langere tijd dan symbolisch de onderneming of een afdeling ervan in handen nemen.
gehele of gedeeltelijke voortzetting van de productie door actievoerders; overname in eigen beheer
getolereerd in gevallen van 'noodweer', bv enige wapen tegen sluiting onderneming zonder wettelijke inspraak, ...
uit de boze als algemeen strijdmiddel (onrechtmatig actiemiddel behalve bij noodweer)
Uitsluiting (lock-out)
wanneer WG als wapen in een collectief conflict overgaat tot de sluiting van de onderneming
geen uitsluiting indien owv economische redenen of overmacht
zelden in België. Belgisch recht slet uitsluiting op gelijke voet met staking (probleem qua gewaarborgd dagloon: recht op)
Bemiddeling in collectieve arbeidsconflicten
bemiddelende rol van VA en PC (verzoeningscommissie)
van overheidswege aantal ambtenaren: sociale controleurs, sociale inspecteurs, sociale bemiddelaars
De Wet van 19/8/1948 betreffende de prestaties van algemeen belang in vredestijd
stakende of uitgesloten WN van de privésector niettegenstaande staking of uitsluiting toch aan het werk te zetten (op te eisen)
uitsluitend voor privésector
pc bepalen welke prestaties of diensten verzekerd moeten worden. Kan bij KB algemeen bindend verklaard worden, bij 75% vd stemmen.
voor uitvoering algemeen bindend verklaarde maatregelen: beperkt comité (bij gebrek aan akkoord personen aanwijzen)