Phương pháp thí nghiệm

Cách tiến hành

Khái niệm

Ưu điểm

Nhược điểm

Lưu ý

Ví dụ khi học bài ánh sáng khoa học lớp 4

Bước 1: Xác định mục đích thí nghiệm. Việc xác định đúng mục đích thí nghiệm là rất quan trọng giúp cho việc biểu diễn thí nghiệm đúng mục tiêu đề ra, thí nghiệm đạt được hiệu quả cao.

Bước 2: Vạch kế hoạch thí nghiệm. Giáo viên liệt kê những dụng cụ thí nghiệm cần có và những điều kiện tiến hành thí nghiệm. Đồng thời phải vạch được kế hoạch cụ thể: làm gì trước? làm gì sau? thực hiện thao tác gì? trên vật nào? quan sát dấu hiệu gì? ở đâu? bằng giác quan nào? phương tiện gì? Mặt khác vạch kế hoạch thí nghiệm đúng đắn có thể khác phục được một số khó khăn khi gặp những bài học có nhiều thí nghiệm chứng minh mà thời gian ở lớp có hạn.

Bước 3 tiến hành thí nghiệm: Giáo viên giới thiệu dụng cụ thí nghiệm, đề ra những mâu thuẫn nhận thức để gây hứng thú, trí tò mò của học sinh đối với thí nghiệm.Có thể tổ chức cho HS tiến hành thí nghiệm theo cá nhân,nhóm, lớp tùy theo mục tiêu, đặc điểm của thí nghiệm. Giáo viên cần sử dụng hệ thống câu hỏi dẫn dắt phù hợp với tiến trình thí nghiệm ( câu hỏi trước khi, trong khi và sau khi làm thí nghiệm.

Bước 4: Tổng kết thí nghiệm và liên hệ thực tế: Giáo viên và học sinh nêu lại diễn biến thí nghiệm, rút ra những kết luận khoa học. Giáo viên nêu một số ứng dụng trong cuộc sống có liên quan đến thí nghiệm hoặc giải thích một số hiện tượng xảy ra trong tự nhiên.

Trang bị có thể không thích hợp, không có sẵn hay không dùng được.

Các nhiệm vụ thực hành có thể đòi hỏi quá thời gian dự kiến.

Tốn thời gian tổ chức.

Một số thí nghiệm có thể là nguy hiểm

Tùy từng bài học khác nhau mà GV chọn các thí nghiệm phù hợp , cụ thể

Vừa tiến hành thí nghiệm vừa đặt những câu hỏi cho Hs dự đoán phát hiện kiến thức của bài học.

Trước khi làm thí nghiệm không nên cho Hs biết trước kiến thức khoa học.

Tạo cho Hs có đủ thời gian để tiến hành thí nghiệm.

Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ thí nghiệm.

Giúp học sinh hiểu kỹ, hiểu sâu bài học.

  • HS biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hiện có kết quả một loại công việc.
  • Hình thành cho học sinh kỹ năng hoạt động thực tế và tìm tòi các phương án tối ưu giải quyết các loại bài tập.

Gây hứng thú cho học sinh , tăng tính tò mò của hs

Phương pháp thí nghiệm là phương pháp dùng hành vi có mục đích để kiểm chứng giả thuyết hay lí luận đã đề ra hoặc để phân tích mối quan hệ nhân quả giữa các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên.Bằng cách tái hiện và quan sát các hiện tượng trong điều kiện nhân tạo và sử dụng các dụng cụ thích hợp để quan sát, đo đạc, thí nghiệm giúp ta có được kết quả khách quan, dựa vào đó chỉ ra tính đúng, sai của giả thuyết và mối quan hệ của các sự vật, hiện tượng.

Thí nghiệm 1:giáo viên thực hiện thí nghiệm mẫu để học sinh quan sát : chiếu ánh sáng đi qua khe hẹp của một tấm bìa ta thấy ánh sáng đi theo một đường thẳng

Thí nghiệm 2 : Học sinh thực hiện thí nghiệm chiếu ánh sáng qua quyển vở ,tấm kinh,.... học sinh sẽ thấy rằng ánh sáng đi qua tấm kính và không đi qua quyển vở.