Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Gespreksvaardigeheden het boek (Clientgerichte benadering (Cognitieve…
Gespreksvaardigeheden het boek
Inleiding: Mensen behandelen die nog in staat zijn om eigen verantwoordelijkheid te dragen. Vaak om tijdelijke problemen die opgelost moeten worden door instruatie van hulpverlener bij client bij verwerven van effectief gedrag
De gezindheid van de hulpverlener
Diagnose-Recept-Model: Model waarbij de HV enkele vragen stelt en de hulpvrager enkele korte antwoorden geeft om zo tot een oplossing te komen.
Gevaar model: psycholoog wil deskundig lijken en werkt doelgericht en eenvoudig naar problemen. Zo blijft er weinig ruimte over voor de client om iets in te brengen
Verbetering door model: adviezen werden beter opgevolgd wanneer het persoonlijker werd
3 richtlijnen bij het kijken naar de gezindheid: 1. Welke doelen wil de hulpverlener behalen en hoe wil die dat mensen leven. 2. Hoe wil die dat doel bereiken? (welke methoden&
technieken) 3. Wat zijn de belangen van de hulpverlener en de client? (In wat voor situatie bevinden we ons?)(Hulpverlener moet neutrale toeschouwer zijn en als belang hebben dat ie als deskundige zodanig advies kan geven en tijdens het gesprek de controle houden)
De geraffineerde HV: Probeert beeld te krijgen van client. ordent en structureert. Vanuit eigen REFkader nieuwe gezichtspunten, confronteert & actief in het gesprek heeft client geen last van
Clientgerichte benadering
Theorie die HV wil gebruiken bepaalde eisen: - geeft concreet inzicht in functioneren van mensen. - duidelijk hoe persoonlijke problemen kunnen ontstaan. - Relatief eenvoudige richtlijnen om problemen te verminderen èn - Clientgerichte benadering: persoon als unieke individu zien en wijze van denken en voelen staat centraal van de client
Rogers clientgerichte theorie kernelementen
Zelfactualisering (bewustzijn van zichzelf, verbondenheid met mensen, toekomstgericht streven) > op deze manier richting eigen identiteit en optimale vorm
Onvoorwaardelijke acceptatie (zonder voorwaarden geaccepteerd worden en voelde warmte & liefde krijgen
Ontstaan van problemen gebeurt wanneer onvoorwaardelijke acceptatie mist. Hierbij is sprake van incongruentie: situatie van verschil in 'zijn' en 'moeten zijn' (richt hierdoor gedrag naar verwachtingen & normen van de omgeving)
Methode Rogers
Onvoorwaardelijke positieve waardering, echtheid (transparant, geintegreerd) en empathie (waarbij je dat uitdrukt in betekenissen uit de beleving)
Kritiek: - Zelfactualisatie niet bij iedereen. - algemeen niet toepasbaar (hooggeleid G) & niet alleen pos. waardering maar ook corrigerend en stimulans
Ook nog - Niks cognitiefs en - weinig doelgerichtheid beinvloeden van client en - heo zelfactualisatie nou tot uiting komt
In huidige tijd nu relatie wel belangrijk, ook effect veel meer belang dan alleen goede basis en zo min mogelijk ingrijpen in leven client!
Cognitieve theorie over het beleven (experiencing)
Beleven is een actief proces met selectieve aandacht, dit is te beinvloeden.
2 aspecten belangrijk bij begrijpen bij hulpverleningsproces: 1. taal speelt een belangrijke rol (verwoorden draagt bij tot begrijpen en duidelijker) en 2. Differentiatie (afwijken en onderscheiden) en Integratie (maken tot of opnemen in een geheel) samenhang begrijpen
(Problemen ontstaan vaak door onvoldoende selectie-, sifferentiatie-, en integratiemogelijkheden
Factoren die een rol spelen bij informatieverwerking gepaard met gevoel: - De betekenis van de info voor de persoon - desorganisatie in verwerkingssysteem (door niet passende informatie) en - Nieuwe info wordt veroorzaakt door nieuwe kijk op dezelfde feiten
Bij te emotionele zaken onvoorwaardelijk accepteren, helpen met congruent verwerken en in reactie empathie
Sociale Leertheorie
Je kan geen gedrag voorspellen alleen aan de hand van eigenschappen. Volgens Mischel zijn er belangrijke verschillen:
Cognitieve & intellectuele functies. Beinvloeden iemands probleem-oplossend denken (relatief stabiel)
Sociaal functioneren. Dit is sterk afhankelijk van de omgeving op dat moment
Voor observationeel leren: Modelling, met Aandacht, Onthouden & Zelf uitvoeren
Ook via blabla leren we onbewust via 1. persoonlijke affiniteit, 2. iemands ontwikkelingsstadium en 3. aanleg voor bepaald gedrag
Leren van consequenties.
Functie: informatief (wel of geen goede uitkomst) en motiverend (weet bij welke gedrag je sneller beloning/straf krijgt). Deze consequenties worden omgezet in verwachtingen
Beinvloeden van verwachtingen. Kan op Doeltreffendheid (self-efficacy) en Resultaatverwachting
5 manieren van beinvloeden: - Succes vaardigheid eigen uitvoering, - Succes andersmans uitvoering (hoe meer lijkend, hoe meer ervan leren), - Overreding (met woorden), - Emotionele opwinding (spanning), - Situationele factoren (situatie verandert altijd verwachtingen)
Leren & Kiezen van normen. Via - leren gedrag te beoordelen/waarderen via actie-reactie, - voorbeeldgedrag (kan bijv. normen overnemen), - Mogelijkheid & affiniteiten (het willen en kunnen). Ouders en dichtbije mensen invloed via persoonlijke connectie, macht en aard/frequentie van voorbeeld
De hulpverlener aan het werk
4 rollen van HV
Coach: begeleidt client in praktijk brengen van nieuwe inzichten en trainen in nieuw gedrag daarvoor
Docent: probeert client effectievere kijk op problemen te laten hebben en bespreekt de zinvolheid daarvan
Mededeelzame detective: helder beeld krijgen van disfunctionele denken en doen van client. Stelt vragen, met uitleg en origine waarom die dat vraagt
Vertrouwensfiguur: schept duidelijkheid en rust, aandacht en begrip en stimuleren vrijuit te praten
Twee soorten doelen:
Productdoelen: deze worden door de client bepaald. (bepalen van een meer wenselijke situatie). Dit is een gezamenlijke onderneming van hulpverlener en client
Procesdoelen: doelen v/d HV, voorwaarden creëren voor een optimaal verloop van het Hulpverleningsproces (kiezen procesdoelen en methoden en technieken)
Gespreksmodel
Probleemverheldering: duidelijker beeld krijgen problemen en hoe client dit ervaart
Probleemnuancering: herformuleren/orderen/kiezen van (deel)problemen als oplossing of voorbereiding oplossen
Probleembehandeling: productdoelen en actie voorbereiden om problemen op te lossen. resultaten evalueren
Hulpverlener als persoon. (let er op dat je je client niet gaat vertellen hoen te leven, maar streven naar optimaal gedrag)
Distantie: prof. hulp is anders dan vrienden helpen. 1. relatie is assymetrisch, client krijgt volle aandacht. 2. een vriend houd je, client probeer je kwijt te raken. 3. in relatie sprake van zekere anonimiteit
Betrokkenheid: concentratie, aandacht, pogingen tot inleven in de belevingswereld van client, begrip tonen.
Strategie bij probleembehandeling
Samenwerking naar zelfsturing
Wilsbesluiten, hoeft niet te veranderen alleen als die zelf wil en moet dit duidelijk kunnen uitspreken en welke doelen die wil nastreven
HV laat zien dat oplossen van problemen een leerproces is
HV checkt of client over voldoende kennis en vaardigheden beschikt om gewenste verandering te doen. aansturen zo nodig
doorverwijzen als t niet lukt met problematiek
Kijk naar wat client voorheen heeft geprobeerd. belangrijk voor bij het stellen van doelen. HV moet ook te weten zien te komen wat de client zelf al heeft gedaan om verandering aan te brengen. HV is een tijdelijke steun, moet kijken naar omgeving die een meer permanente steun kunnen bieden
Doelen en voornemens: Inventarisatie van (sub)doelen, moeten specifiek, concreet, nabije tijd, uit client zelf en welke voornemens daarbij nodig zijn
wees kalm en rustig in actiefase in begin, anders overwhelming. Volgende stap is bespreken van ervaringen die de client heeft opgedaan bij pogingen voornemens te realiseren. (HV moet hierbij begrip tonen voor gevoelens (posi of nega), oog hebben voor kleine succesen, laten zien wat client leert van de negatieve uitkomsten en aandacht schenken aan gevoelens en gedachten bij het realiseren van voornemens
HV als coach. Stimuleert client zoo veel mogelijk zelf te formuleren en ontlokt een wilsbesluit, daarna pas rol docent en trainer om vaardigheden te verbeteren voor het bereiken van doel
Stappenplan: 1. identificering/verheldering problemen 2. nuancering 3. prioriteiten 4. doel 5. middelen 6. criteria 7. uitvoering 8. evaluatie 9. nieuwe start 10. afronding