Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
DÜNYA'NIN ŞEKLİ, HAREKETLERİ VE SONUÇLARI (ÜNYAMIZIN EKSEN EĞİKLİĞİ
…
DÜNYA'NIN ŞEKLİ, HAREKETLERİ VE SONUÇLARI
Dünyamız kutuplardan basık ve ekvatordan hafifçe şişkin kendine özgü bir şekle sahiptir ki
Dünyamızın bu şekline “Geoid” denir. Yani dünyamız küresel bir şekle sahiptir.
-
Dünyamızın hem kendi etrafında ve hem de güneşin etrafında olmak üzere iki tür hareketi vardır. Kendi etrafındaki hareketine eksen hareketi(günlük hareket) denir. Güneş etrafındaki hareketine ise yörünge hareketi(yıllık hareketi) adı verilmektedir.
I. DÜNYANIN EKSEN HAREKETİ( GÜNLÜK HAREKETİ)
Dünya kendi ekseni etrafındaki dönüşünü, batıdan doğuya doğru 24 saatte tamamlar. Buna 1 gün denir. Dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı ekvatorda 1670 km/saat olup
bu hız kutuplara gidildikçe azalır ve kutuplarda hız 0(sıfır) olur.
-
-
-
Dünya üzerinde herhangi bir yer, güneş ışınlarını gün içinde farklı açılarla alır.
Günlük sıcaklık ve basınç farklarının oluşur. Bunun sonucunda da: Mekanik çözülme artar, meltem rüzgarları oluşur
-
-
Aynı enlem üzerinde, Güneş farklı zamanlarda doğup batar.
-
II. DÜNYA'NIN YÖRÜNGE HAREKETİ (YILLIK HAREKETİ)
Dünya'nın yörüngesi elips şeklindedir ve gün çevresinde ki bu yörüngede 365 gün 6 saatte turunu tamamlar. Dünyamız, Güneş etrafındaki bu dönüşü sırasında Güneşe bazen yaklaşır, bazen uzaklaşır.
-
-
-
-
-
-
-
-
ÜNYAMIZIN EKSEN EĞİKLİĞİ
Dünya’nın elips şeklindeki yörüngesinden geçen düzleme Ekliptik (yörünge) düzlemi, Ekvator’dan geçen düzleme ise Ekvator düzlemi denir. Dünyanın Ekseni ile yörünge düzlemi (Ekliptik) arasında 66°33', Ekvator düzlemi ile yörünge düzlemi arasında ise 23°27' ‘lık bir açı bulunmaktadır. Dünya ekseninin yörünge düzlemi(Ekliptik)’ne 66°33' eğik olmasının çok önemli sonuçları vardır.
Güneş ışınlarının dik geldiği kesimler değişir ve Dönenceler oluşur.( 23°27' kuzey ve güney enlemleri)
-
Dönencelerin ve kutup dairelerinin sınırlarını belirleyerek, matematik iklim kuşaklarının oluşumuna neden olur.
-
-
-
-
-
-
21 Aralık’ta Güney Yarım Küre’nin, 21 Haziran’da ise K. Y. Küre’nin Güneş’e daha dönük olmasına neden olur.
-
-
Ekvator’dan kutuplara gidildikçe, gece ile gündüz süreleri arasındaki farkın artmasına neden olur.
MEVSİMLER VE OLUŞUMLARI (EKİNOKS-SOLTİST GÜNLERİ VE ÖZELLİKLERİ)
Dünya’nın Güneş etrafında dönmesi ve eksen eğikliğine bağlı olarak dört önemli gün ortaya çıkar. Bu günler aynı zamanda mevsimlerin başlangıcıdır. 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerine ekinoks (gece - gündüz eşitliği) tarihleri, 21 Aralık ve 21 Haziran tarihlerine de solstis (gündönümü) tarihleri denir.
21 ARALIK (KIŞ GÜNDÖNÜMÜ)
Bu tarihte Güneş ışınları Güney Yarımkürede Oğlak Dönencesine dik gelir ve aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçer. (Kuzey Yarım Kürede)
-
-
En uzun gece, en kısa gündüz yaşanır.
-
-
-
21 MART - 23 EYLÜL
(Ekinoks = Gece, gündüz eşitliği) Bu tarihlerde güneş ışınları Ekvator'a dik gelir ve Aydınlanma Çemberi kutup noktalarından geçer. Kuzey Yarımkürede 21 Mart ilkbahar, 23 Eylül sonbaharın başlangıcıdır. Güney Yarımkürede ise, 21 Martta sonbahar 23 Eylül de ilkbahar başlar ve şu olaylar yaşanır.
Aynı boylam üzerindeki noktalarda güneş sadece ekinoks günlerinde aynı anda doğar ve batar (12 saat ara ile)
-
-
-
-
-
21 HAZİRAN (YAZ GÜNDÖNÜMÜ)
Bu tarihte Güneş ışınları Kuzey Yarım Kürede Yengeç Dönencesine dik (90°) açı ile gelir ve aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçer. (Kuzey Yarım Küre)
-
-
-
-
-
-