Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
LURRAREN BARNE-DINAMIKA-. (jarduera bolkaniko motak-. (stromboliarra…
LURRAREN BARNE-DINAMIKA-.
Bolkanismoa-.
produktu bolkaaniko motak-.
gasak.
likidoak.
solidoak.
lapilliak.
errauts bolkanikoak.
bonba bolkanikoak.
Plaken higidurarekin zerikusia duten fenomenoak-.
sismikotasuna-.
ertz konbergentea
plaketko bat mantuan hondoratzen da. mantuan hondoratzean, lurrikark eragiten dituen mugimendu bortitzak egiten ditu plakak.
ebakidurako ertzean.
ez da subdukziorik gertatzen, ezta hondartzeko higidurabertatik ere : plakak horizontalean mugitzen dira eta astinaldi sismikoak gertatzen dira denboralues t4nsioa metatzen delako.
ertz konbergentea
2 plkek talka eta bat bestearen azpian kokatzen da
ebakidurfako ertzea.
2 plaka elkar higutzi eta sismiko suna ertagiten dute.
ertz dibergentea.
2 plaka banandu egiten dira
lurrikarak eta uhin sismikoak-.
lurrikarak edo seismoak lurreko beste energiaren agerpen bat dira.
Lurraren barneko energia-.
lurraren barneko enegiaren agerpenak-.
lurrikadak-.
lurraren gainazalean mugimendu bortizak eta laburrak dira.
kontineteen higidura-.
lurraren mantuko konbekzio-higuidurek eragin dute.
oso harri beroak-.
lurrazalaren azpiantemperatura hartutako harriak dira.
mendien sorrera-.
mendiak bi modutura sortzen dira: lurraren gainazaleko materialak tolesten direnenan, eta sumendien erangin ondorioz.
bolkanismoa-.
sumendiek urtutako harriakisurtzen dituzte lurrazalera eta gas kopuru handiak aireatzen dituzte: CO2 eta ur-lurruna.
Lurraren geruza-egitura-.
lurrazala-.
gainazala ozeanikoa-.
harri bolkanikoz osatua: bvasaltoz. 10 km lodiera du. ozeanmoen hondokoak oastzen du.
gainazal kontinentala-.
granitoz baita harri metamorfikoz osatuta dago, harri sedimentarioak ere30-70 bitarterko ñlodiera du. kontinenteak sortzen du.
mantua-.
konpozizio homogeneno du. peridotita izeneko harriz bakarrik osatuta dago. 2.900 km akona du.
nukleoa-.
%80 budina da eta %10 baino gehiago nikela.6.371 km sakona du.
kanpo-nukleoa-.
likido-egoera; temperatura ondorioz
barne-nukleoa-.
solido egoeran dago; presioaren ondorioz.
Plaka litosferikoa-.
litosfera zati handietan zatituta dago zati horiek polaka litosferikoak
higidura dibergentea
<---/--->
ebakidurako higidura
/^\
higidura konbergentea
-->/<---
plaken higiduraren eragilea-.
gorazko korrentea-.
astiro igotzen diren harri erdoi solido oso beroz osatutako zutabeen antza dute .zutabe horiek mantuaren oinarritik litosferaren oinarria igotzen dira eta gandor termikoa deritze.
beherazko korrentea-.
mantuaren barruan santzenn den litosfera ozeaniko hoztean gertatzen da.
plaka litosferikoen higidura-.
uruunduz:dibergentea
bi plakek elkargandik urruntzen direnean.
irristatu:ebakidurakoa
hori gertatzen denean,plakak horizontalean higitzen dira, bata bestearen kontra irritatuz, eta faila erandatzaile sortzen da.
talka eginez: konbergentea
bi plakeketalka egitem dutenean
jarduera bolkaniko motak-.
stromboliarra
gerusa-sumendik sortzen ditu, lehorkotsun eta arriskutasun ertain ditu. Arrisku handiena prieoklastoak erortzea da. laba 1.000ºC-tik behera egotem da.
vulkaniarra
kraterran domo ba izan dezaketen geruza sumendiak sortzen ditu arrisku nagusia erupzio-zutabea kolapsatzea da, hori gertatuz gero hodei suharrak eratuko bailirateke. laba 800ºC-tik egoten da.
hawaiiarra
ezkutu-sumendiaksortzen ditu zabalak dira garaiak bainohala ere milka metro neur dezake.
pliniarra
lehergarritasun naltuak sumendi-eraikina deusastatzeaekar dezake. hori gertatus gero, gambera magmatikoaren sabai mhondoratu egiten da eta kolapso-galdara gertatzen da; zirkuluforma du eta oso handia izaten da
Erupzioek eta eragindaako honamendiak-.
