Gespreksvaardigheden
Niet-Selectieve luistervaardigheden
Selectieve Luistervaardigheden
Regulerende Vaardigheden
Nuancerende Vaardigheden (om zijn/haar visie over te brengen)
Non-verbaal gedrag
Verbaal volgen
Gebruik van stiltes
Vragen stellen
Parafraseren van inhoud (Het belangrijkste kort in eigen woorden weergeven)
Reflecteren van gevoel (weergeven of spiegelen van gevoel)
Concretiseren (de client zo nauwkeurig en precies mogelijk over de problemen laten vertellen)
Samenvatten
Openen gesprek
Begincontract sluiten
Terugkoppelen naar (begin)doelen
Situatie verduidelijken
Hardop nadenken (eigen gedachten op een voor de client duidelijke manier verwoorden)
Asluiten van het gesprek (door middel van refereer naar tijd en afspraken, vat samen (of door client) en metagesprek hoe client het gesprek ervaren heeft.
Nuancerende Empathie (begrip, + verdergaand inzicht)
Confrontatie (versterking van nuancerende empathie, nog verder verwijderd van referentiekader en ontmaskerende werking)
Positief heretiketteren (een nieuwe, positieve betekenis geven aan de oorspronkelijk als negatief beleefde onderdelen van een probleem)
Eigen voorbeeld
Directheid (open spreken over wat zich in het contract tussen client en hulp verlener afspeelt dus metagesprek. De client wordt heel benadrukt op een eigenaard.
Interpersoonlijke vaardigheden = proces waarin een individu een patroon Doelmatig, Samenhangend, gepast sociaal gedrag vertoont welke aangeleerd/controleerbaar is
Nodig voor Evolutie (meer overlevingskans)
Basisbehoefte (comptentie, saamhorigheid & autonomie)
Leuk
Voordelen
Doelen: 1. Client laten merken dat je luistert. 2. Verhelderen van het gezegde. 3. Nagaan of je de client goed hebt begrepen
open/gesloten/recall/process/affectieve/sturende/doorvragen/retorische/meervoudige
Doelen: 1. Voorkomen dat je iets ''te snel'' begrijpt. 2. Problemen ''uitpakken''. 3. Ongenuanceerdheid eruit!
Eisen: - moet het gevoel kunnen benoemen. - accepterende en validerende houding
Doelen: aandacht, alertheid, motivatie & toekomstvisie. Duidelijkheid over de werkwijze (duur, regelmaat, verwachtingen van elkaar & wat mag ik niet doen)
Zorgen voor HAALBARE doelen, en de effectiviteit bewaren (stel doelen zijn te hoog? stel kritiek?)
- Onduidelijkheden of misverstanden ter sprake brengen. - verstoringen herstellen (metagesprek = een gesprek over het gesprek)
Voorbeelden: 1. parafrase/reflectie. 2. metacommunicatie. 3. wat ik niet wil en waarom. 4. wat ik wel wil en waarom. 5. opvangen reactie. 6. afspraak maken. 7. terug naar gesprek.
Functies: - goed voor samenwerking. - angstreducerend. - voorbeeldwerking. - bekennen dat je vast zit
Kan anders opgebouwde relatie verstoren, en engagement veilig te stellen tot de volgende sessie (huiswerk), en recency effect (laatste wordt best onthouden)
Op een rustige en zakelijke manier, accepterende toon, niet doordrammen en alleen als het verder helpt. Wijs op Tegenstrijdigheden. Wijs erna op actie '' nu we dit weten, wat ga je er aan doen?''
Ga na of dit zich ook in ''het gewone leven'' van de client voorkomt en of dit wellicht voor problemen zorgt.
Functie: - wijzigingen op negatief zelfbeeld. - Bij instemming: hoeven bepaalde dingen dus NIET worden veranderd die eerst wellicht bij een productdoel hoorden. - compenserende werking op de invloeden van de omgeving
Functies: Niet alleen in zn probleem, problemen kunnen opgelost worden, opbouw stevigere relatie, kan als voorbeeld zijn voor client, therapeut menselijker gezien, statusverschillen verkleinen
Zo voordelig voor client want: - verhoogt zelfexpressie. - vergroot zelfkennis. - bevordert sociale vergelijking. - bevordert lange-termijn relaties
via context client gebruiken, dieper ingaan op gevoel & samenvatten