Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ไฟฟ้า ม.3

- - - - ภาพใหญ่
- - - - ประจุไฟฟ้าบวก +
      - ประจุไฟฟ้าลบ -
  - - - เซลล์ไฟฟ้าเคมี (Electrochemical cell) เป็นอุปกรณ์ที่เปลี่ยนแปลงพลังงานเคมีเป็นพลังงานไฟฟ้า และในเซลล์ไฟฟ้าเคมีจะมีปฏิกิริยาเคมีเกิดขึ้น สังเกตได้จากการเกิดก๊าซ เกิดตะกอน อุณหภูมิเปลี่ยนแปลงหรือได้สารใหม่ที่ต่างไปจากเดิม
        
        เซลล์ปฐมภูมิ (primary) เป็นเซลล์ไฟฟ้าที่สามารถนำมาใช้งานได้ทันทีเมื่อต่อเข้ากับวงจรไฟฟ้า เมื่อจ่ายกระแสไฟฟ้าหมดแลวไม่สามารถนำมาใช้ได้อีก
        
        ถ่านไฟฉาย
        
        ภาพใหญ่
        
        เซลล์ทุติยภูมิ (secondary) เป็นเซลล์ไฟฟ้าที่ยังไม่สามารถใช้งานได้ ต้องอัดหรือชาร์จ (charge) ไฟฟ้ากระแสตรงเขาไปในเซลล์ก่อน เมื่อใช้พลังงานหมดแล้วสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้อีก
        
        แบตเตอรี่
        
        ภาพใหญ่
    - - กระแสไฟฟ้า เป็นปริมาณประจุไฟฟ้า ที่เคลื่อนที่หรือถ่ายเทผ่านพื้นที่หน้าตัดขวางจากจุดหนึ่งไปยังจุดหนึ่งที่ มีความต่างศักย์ไฟฟ้าแตกต่างกันของตัวนำไฟฟ้าในหนึ่งหน่วยเวลา กระแสไฟฟ้าแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ
        
        ไฟฟ้ากระแสตรง
        
        ภาพใหญ่
        
        ไฟฟ้ากระแสสลับ
        
        ภาพใหญ่
      - สำหรับของตัวนำไฟฟ้าที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านไปได้มากหรือน้อย เราเรียกว่า ความต้านทานไฟฟ้า
      - ปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตกระแสไฟฟ้า
        
        เมื่อเคลื่อนขดลวดตัดกับสนามแม่เหล็ก หรือเคลื่อนแม่เหล็กตัดกับขดลวด จะทำให้สนามแม่เหล็กเกิดการเปลื่ยนแปลง จึงเกิดกระแสไฟฟ้าเหนี่ยวนำขึ้น
        
        ปริมาณกระแสไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ ดังนี้
        
        จำนวนรอบของขดลวด
        
        กำลังขั้วของแท่งแม่เหล็ก
        
        ความเร็วของการเคลื่อนที่ของขดลวดหรือแท่งแม่เหล็ก
        
        พื้นที่ของขดลวด ถ้ามีพื้นที่มากก็จะเกิดกระแสไฟฟ้าได้มาก
        
        ไดนาโมเป็นเครื่องกลที่เปลี่ยนพลังงานกลเป็นพลังงานไฟฟ้า
        
        กระแสไฟฟ้าที่เกิดจากไดนาโมเรียกว่า "กระแสไฟฟ้าเหนี่ยวนำ"
        
        ไดนาโม มี 2 ชนิด คือ
        
        ไดนาโมกระแสตรง มีวงแหวนเดี่ยวโดยแบ่งเป็น 2 ซีกไม่ตัดกัน แต่ละซีกต่อกับปลายขดลวดคนละข้าง เรียกวงแหวนนี้ว่า "คอมมิวเทเตอร"
        
        ไดนาโมกระแสสลับ มีวงแหวน 2 วง สัมผัสอยู่กับแปรงที่ต่อไปยังวงจรภายนอก
        
        พลังงานที่นำมาใช้หมุนขดลวดของเครื่องกำเนิดไฟฟ้ามีหลายประเภท
        
        พลังงานความร้อนได้จากเชื้อเพลิง
        
        น้ำมัน
        
        ถ่านหิน
        
        พลังงานน้ำ
        
        ไดจากเขอนกนนำ
        
        เครื่องจักรไอน้ำ
- - - - วงจรปิด
        
        เป็นวงจรที่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านครบวงจร การกดสวิตส์เพื่อเปิดไฟเป็นการกระทำให้เกิดวงจรปิด หลอดไฟฟ้าจึงสว่างได้
      - วงจรเปิด
        
        เป็นวงจรที่ไม่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่าน การกดสวิตส์เพื่อปิดไฟเป็นการทำให้เกิดวงจรเปิด หลอดไฟฟ้าจะดับ การยกสะพานไฟและการปลดฟิวส์ออกก็เป็นการทำให้เกิดวงจรเปิดเช่นกัน
- - - - การต่อแบบนี้กระแสที่ไหลผ่านอุปกรณ์แต่ละตัวเท่ากัน
        แรงดันจากแบตเตอรี่จะถูกแบ่งระหว่างหลอดทั้งสอง
        หากหลอดเหมือนกัน แต่ละหลอดจะมีแรงดันครึ่งหนึ่งของแรงดันแบตเตอรี่
        
        วงจรอนุกรม
    - - การต่อแบบนี้อุปกรณ์แต่ละตัวจะมีแรงดันเท่ากัน
        หลอดทั้งสองมีแรงดันเต็มจากแบตเตอรี่ตกคร่อม
        กระแสจากแบตเตอรี่จะแบ่งระหว่างหลอดทั้งสอง
        
        วงจรขนาน
    - - สายไฟ
        
        เป็นอุปกรณ์ที่ส่งพลังงานไฟฟ้าจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง โดยใช้วัตถุที่มีสมบัติของการเป็นตัวนำไฟฟ้ามาทำเป็นสายไฟฟ้า และมีฉนวนไฟฟ้าที่ไม่ยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้ ซึ่งทำมาจากพีวีซีหรือยางหุ้มผิวนอกไว้ป้องกันไฟฟ้าลัดวงจรเมื่อสายไฟแตะกัน สายไฟต่างชนิดและต่างขนาดกันยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ในปริมาณที่แตกต่างกัน
        
        จำแนกออกได้ 2 ประเภท คือ
        
        สายไฟบ้าน เป็นสายไฟที่มีฉนวนหุ้ม จำแนกเป็น 2 ชนิด ตามลักษณะของสายไฟดังนี้
        
        สายอ่อน เป็นสายไฟที่มีลวดทองแดงขนาดเล็กหลายเส้นรวมกัน มีฉนวนหุ้ม
        
        สายแข็ง เป็นสายไฟฟ้าที่มีลวดทองแดงเส้นเดียว และมีฉนวนหุ้ม
        
        สายไฟแรงสูง เป็นสายไฟเปลือยหรือไม่มีฉนวนหุ้มสายเกลียว ใช้ส่งพลังงานไฟฟ้าจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง
      - ฟิวส์
        
        ฟิวส์ (fuse) เป็นอุปกรณ์สำคัญในวงจรไฟฟ้า ทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้กระแสไฟฟ้าไหลในวงจรไฟฟ้ามากเกินไป หรือป้องกันการเกิดไฟฟ้าลัดวงจร โดยฟิวส์จะร้อนและละลายขาดออกจากกันทันที เป็นการตัดวงจรไฟฟ้า
        
        สมบัติของฟิวส์ มีดังนี้
        
        ฟิวส์ขนาดใหญ่หลอมละลายได้ช้ากว่าฟิวส์ขนาดเล็ก
        
        ฟิวส์มีจุดหลอมเหลวต่ำกว่าลวดเหล็กและลวดทองแดง
        
        ความร้อนทำให้ฟิวส์หลอมละลายได้
        
        ฟิวส์เป็นโลหะผสมระหว่างตะกั่ว ดีบุกและบิสมัท มีจุดหลอมเหลวต่ำ ฟิวส์มีหลายขนาดตามปริมาณของกระแสไฟฟ้าที่ต้องการควบคุม
        
        ฟิวส์แผ่น ปลายทั้งข้างมีขอเกี่ยว ใช้ที่แผงไฟรวมในวงจรไฟฟ้ารวมของอาคารใหญ่ๆ เช่น โรงงาน โรงเรียน
        
        ฟิวส์หลอด เป็นเส้นโลหะเล็กๆ บรรจุอยู่ในหลอดแก้วนิยมใช้ในวงจรไฟฟ้าของเครื่องใช้ไฟฟ้า เช่น วิทยุ โทรทัศน์
        
        ฟิวส์เส้นและฟิวส์กระเบื้อง ลักษณะเป็นขวดกระเบื้องใช้กับสะพานไฟที่แผงไฟรวม
      - สะพานไฟ
      - สวิตซ์
      - เต้าเสียบ
      - เต้ารับ