Praktisch handels- en economisch recht - OVEREENKOMSTEN MET HANDELSTUSSENPERSONEN
Definitie en situering
Handelspersoon komt tussenbeide bij sluiten handelscontract
Tussenkomst?
In contact brengen van twee personen zonder vermenging bij sluiting contract
Vertegenwoordigen v/e v/d contractpartijen bij sluiten handelsovereenkomst
Toepasselijke bepalingen
Niet alle handelsovereenkomsten w. in de wet geregeld
Zou niet mogelijk zijn
de ruimte die de contractuele vrijheid aan partijen biedt
Geregeld via:
gemeentelijke verbintenissenrecht
Door de regels van lastgeving
Wet vr. de zwakkere contractpartij
Bij: alleenverkoopsovereenkomst & handelsagentuur
Aantal contracten
geen erkenning v/d wetgeving
Door rechtspraak wel erkend
Bv. franchiseovereenkomst onderworpen aan de gemeenrechtelijk verbintenissenovereenkomst
Overeenkomst met handelstussenpersoon
Europese en Belgische regelgeving
Mededingingsrecht
Specifiek & ingewikkeld karakter
Hierna 5 soorten overeenkomsten met handelstussenpersonen besproken
Het handelsagentuur
De commissieovereenkomst
De concessieovereenkomst
De franchiseovereenkomst
De makelaarsovereekomst
Kort ingegaan op precontractuele informatie die in kader v. commerciële samenwerkingsovereenkomsten verstrekt worden
De overeenkomst van handelsagentuur
Definitie & situering
overeenkomst waarbij de ene partij door de andere partij zonder dat hij onder diens gezag staat, permanent en tegen vergoeding belast wordt met het bemiddelen en het eventueel afsluiten van zaken in naam en voor rekening van de principaal
Toepasselijke bepalingen
A. Toepassingsgebied en kenmerken
Voorwaarden voor bescherming wet
1. Geen gezagrelatie
Principaal & handelsagent
H krijgt richtlijnen v. P
H kiest zelf zijn manier van werken (tijd,...)
Handelsvertegenwoordiger=
wel verbonden aan e arbeidsovereenkomst
2. Permanente band
Handelsagent voert geen occasionele opdrachten uit voor principaal
H & R = voortdurend contact met elkaar
Bij makelaarsovereenkomst
makelaar treedt alleen op voor opdrachtgever
3. Tegen vergoeding
Handelsagent --> vergoed vr diensten
4. Handelen in naam en vr rekening van
Handelsagent
Naam & vr rekening principaal
Afsluiten zaak -->
direct rechtsverband tussen derde-klant & principaal
5. Bemiddelen
Handelsagent
Taak
Bemiddelen ts principaal en derde (klant)
Cliënteel aanbrengen
B. Vergoeding van de handelsagent
1. Aard
Agent --> betaald via commissielonen
Vast bedrag
Combinatie van beide
Varieert naar gelang het aantal zaken of de waarde ervan
2. Contractuele vrijdheid
click to edit
Volledig vrij in bepalen vergoeding
Niet gedaan?
Commissie bepaald aan de hand v. de gebruiken v/d sector
3. Ontstaan
Vergoeding?
voor zaken die zijn afgesloten tijdens agentuurovereenkomst
voor zaken die gesloten zijn na de agentuurovereekomst
Agent
recht op voorwaarden --> als zaak gesloten is door zijn bemiddeling
Moeilijkere
Agent moet voor de doorslag hebben gezorgd
4. Opeisbaarheid
Commissie is opeisbaar --> principaal verplichtingen is nagekomen t.o.v. klant of wanneer niet nagekomen
Wanneer klant contractuele verplichtingen nakwam
Betaald:
Uiterlijk
laatste dag v/d maand die volgt op het kwartaal waarin zij opeisbaar geworden is
C. Duur en einde v/d overeenkomst
1. Bepaald duur/onbepaalde duur
Onbepaald
Duur staat niet in overeenkomst
Verlengd contract
Bepaald
Expliciet vermeld
2. Beëindiging
Bepaald
einde
verstrijken v/d overeengekomen termijn
Onbepaald
einde
ernstige tekortkomingen of uitzonderlijke omstandigheden
Opzegging overeenkomst
Verlies van vertrouwen
Beëindiging: 7 d. na de ontdekking feiten
per brief aangeven
kan altijd
Opzegtermijn
1 maand gedurende jaar overeenkomst
Na jaar + 1 maand
Niet meer dan 6 maand
Vergoedingen
Opzegtermijn niet nageleefd
Zelfde bedrag als bij normale opzegging
Uitwinningsvergoeding
klantenbestand uitgebreid
Max 1 jaar vergoeding
D. Het concurrentiebeding
Clausule --> verbiedt agent om producten te verkopen of diensten te leveren die concurrerend zijn met de principaal
Schriftelijk bedongen
Geen concurrentie
Beperkt worden
Beperkt in tijd
Niet verder dan 6 maanden na einde overeenkomst
Niet-geschreven
principaal kan geen beroep doen
De commissieovereenkomst
Definitie
Contract waarbij een persoon zich tegen vergoeding verbindt om in eigennaam, maar vr rekening van een ander over te gaan tot het stellen van een of meer rechtshandelingen van commerciële aard
Toepasselijke bepalingen
A. Kenmerken
1. In eigen naam
De commissionair handelt in eigen naam
Verbindt zich persoonlijk met de derde-klant
2. Voor rekening van
Handelspersoon (commissionair)
Transactie in naam van een ander
3. Commercieel karakter
Commissieovereenkomst
Enkel betrekking op commerciële transacties
4. Tegen vergoeding
C overenkomst onderscheidt zich v/d klassieke lastgeving door vergoeding die essentieel is
B. Verplichtingen van de commissionair
1. Uitvoeren v/e opdracht
committent = opdrachtgever
Commissionair krijgt instructies v. committent --> voert die uit
Committtent draagt hem op een tegenpartij te zoeken = handelscontract
Moet de instructies goed volgen
2. Geheimhoudingsplicht
Commissionair
Geheim houden wie opdrachtgever/committent verzwijgen
3. Verantwoordingsplicht
Verantwoording afleggen over de gedane verrichtingen
4. Informatieplicht
Dient opdrachtgever te informeren bv. over transacties
C. Verplichtingen v/d committent
1. Voor zijn rekening nemen
Commissionair sluit contract met derden
Committent zorgt voor transacties
2. Commissieloon betalen
Committent --> commissionair
bij afsluiting transactie
3. Terugbetalen v/d kosten
Door committent
De concessieovereenkomst
Definitie & situering
Verkoopsconcessie
een overeenkomst waarbij de concessiegever aan een concessiehouder het recht verleent om in eigen naam en voor eigen rekening de producten van de concessiegever te verkopen
Vaak in automobielsector
Duurzame samenwerking
Toepasselijke bepalingen
A. Definitie & kenmerken
Verkoopsconcessie
Iedere overeenkomst krachtens welke een concessiegever aan een of meer concessiehouders het recht voorbehoudt in eigen naam en voor eigen rekening producten te verkopen die hijzelf vaardigt of verdeelt
1. In eigen naam
concessiehouder --> volledige zelfstandigheid --> verkoop goederen
Geen tussenpersoon
Neemt zelf risico
2. Voor eigen rekening
Verkoopt zijn goederen ook voor eigen rekening
Element zelfstanigheid
Concessiehouder neemt de financiële risico's
Opbrengst verkoop + verlies exploitatie
B. Duur en beëindiging van de overeenkomst
B. Bepaalde duur/onbepaalde duur
Overeenkomst bepaalde duur
Overeenkomst onbepaalde duur
Gemene recht
Beëindigd door verlopen v/d duur
Vroegtijdig stop gezet
Contractueel aansprakelijk gesteld
Geen verleninging?
6 - 3 maanden op voorhand laten weten
Mag maar 2x vernieuwd worden
Beëindigd door grove tekortkomingen
eenzijdige beslissing met inachtneming v/e opzegtermijn of vergoeding
Opzeg
Zware fout
Zware fout
Maakt samenwerking onmogelijk
Opzegtermijn
Minnelijk/gerechtelijk
Termijn zelf te bepalen
geen akkoord? rechter
Criteria
Rechter
Rekening houden met de duur die de opgezegde partij nodig heeft om iets anders te zoeken
Rekening houden met:
Duur v/d overeenkomst
Territorium v/d overeenkomst
Voorwerp v/d overeenkomst
De nettowinst
Vergoedingen
Vervangende opzegvergoeding
Bijkomende opzegvergoeding
Geen zware fout
Opzegtermijn niet gerespecteerd
Concessiehouder vergoeden voor aantal inspanningen & kosten
- Vergoeding voor cliënteel
- Vergoeding vr/d kosten die door de concessiehouder zijn gemaakt met het oog op exploitatie
- Rouwgeld
C. Overige toepasselijk bepalingen
Buiten de duur of beëindiging v/d concessiehouder
Gemene recht
De franchiseovereenkomst
Definitie & situering
een distributietechniek waarbij een zelfstandig handelaar met zijn tegenpartij overeenkomt dat hij deel mag uitmaken v/h distributiesysteem v/d tegenpartij en gebruikmaken van bepaalde standaarden eigen aan het distributiesysteem. In ruil daarvoor betaalt hij vergoedingen aan zijn tegenpartij
Overeenkomst :
tussen franchisegever
verleent knowhow
aan franchisenemer
betaald voor de knowhow
Toepasselijke bepalingen
1. Gemeen recht
Algemene verbintenissenrecht
2. Typeclausules
Bepaalde licenties die w. gegeven aan de franchisenemer
Bepaalde werkmethodes die aan de franchisenemer w. opgelegd
Geheimhoudinsplicht
Verplicht het imago v/d keten te respecteren
Franchisegever moet franchisenemer ondersteunen
3. Duur en beëindiging
Partijen kiezen zelf
Niet doen?
Gemene recht
4. Vergoedingen
Toetredingsvergoeding
Bijdrage bij afsluiten overeenkomst
Periodieke bijdrage
Vaste tijdstippen zal franchisenemer vergoeding betalen
Uit de omzet
Publiciteitsvergoeding
Kosten v. reclamecampagnes te dekken
Vergoedingen voor bijzondere prestaties
Bijvoorbeeld voor de boekhouding
De makelaarsovereenkomst
Defintie
Makelaar
onafhankelijke tussenpersoon die als opdracht heeft te bemiddelen bij de totstandkoming van overeenkomsten
Brengt de partijen samen
Sluit niet zelf de overeenkomst --> wel de opdrachtgever
Bv. vastgoedmakelaar
Regels
Altijd schriftelijk contract,...
Toepasselijke bepalingen
Overeenkomst vr de verhuur van diensten
A. Verplichtingen v/d makelaar
1. Tegenpartij zoeken
Opdracht uitvoeren met spoed en bekwaamheid
Nodige stappen zetten
2. Informeringsplicht
Moet opdrachtgever informeren over mogelijke risico's
transacties & tegenpartij
B. Verplichtingen van de opdrachtgever
1. Makelaarsloon betalen
Overeenkomst tot stand komt
2. Terugbetalen van de kosten
Kosten die makelaar heeft moeten maken voor opdrachtgever
Precontractuele informatieplicht
Commercieel samenwerkingsverband
de ene persoon verleent het recht aan de andere om bij de verkoop v. producten of de verstrekking v.diensten een commerciële formule kan gebruiken onder bepaalde voorwaarden
Gemeenschappelijk uithangbord
Gemeenschappelijke handelsnaam
Overdracht v. knowhow
Commerciële of technische bijstand
Degene die recht verleent aan de andere moet min. 1 maand voor ondertekening een onderwerp meedelen aan de andere partij
Afzonderlijk document met daarin allerlei verplichtingen
Bv. welke verbintennis er worden opgenomen
de staat v/d markt + vooruitzichten
Bepalingen niet nageleefd
Persoon die recht verkrijgt --> nietigheid inroepen v/d commerciële samenwerkingsovereenkomst of van bepaalde clausules daarvan
In de twee jaar na sluiten contract