Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะเสี่ยงและปัญหาสุขภาพ (ภาวะขาดออกซิเจนแรกเกิด Birth asphyxia…
ภาวะเสี่ยงและปัญหาสุขภาพ
ภาวะขาดออกซิเจนแรกเกิด Birth asphyxia
หลักประเมินกู้ชีวิต
1.ครบกำหนดไหม
2.หายใจ/ร้องดังไหม
3.ความตึงตัวดีไหม
:red_flag:สาเหตุ
จากการเจ็บครรภ์และการคลอด
-เวลาคลอดนาน
-CPD
-ติดไหล่ ท่าผิดปกติ
-สายสะดือ
-แฝด
ทารก
-preterm,IUGR
-fetal distress
จากมารดา
-อายุ
-โรคต่างๆ
-คลอดหลายครั้ง
-รกลอกก่อน
-MR
:star:ทารกแรกคลอดไม่สามารถหายใจได้เองในระยะเวลาอันสั้น ทำให้ได้รับ O2 ไม่พอ และCO2 คั่ง
หายใจเร็วตามด้วยหยุดหายใจ primary apnea :fire:หายใจได้ถ้ากระตุ้น
หายใจเฮือก(gasp)แล้วตามด้วยหยุดหายใจ secondary apnea :fire:ไม่ตอบสนองการกระตุ้น ต้องช่วยหายใจ
:red_flag:อาการ
ตัวเขียว กล้ามเนื่ออ่อนแรง ไม่หายใจ :<3:เต้นช้า<100/min Apgar'sที่1,5<5 ต้องช่วยหายใจนานเกิน 2-3 นาที
🏥หลักการช่วยหายใจ
chest compression
ทำพร้อมกับ PPV ด้วยอัตรา 3:1
:<3:>60/min หยุดนวด ทำPPV ต่อ จนเต้น>100/min
:<3:<60/min พิจารณาใส่ท่อหายใจ
ให้ออกซิเจน
free flow oxygen
bag and mask :<3:positive pressure ventilation:PPV :pencil2:ทารกไม่หายใจ หัวใจเต้น<100/min :smiley:ทำด้วยอัตรา 40-60/min
การบริหารยา
volume expander
ในทารกที่เสียเลือด ซีด ชีพจรเบา BP ต่ำ
NaHCO3 เมื่อพบว่ามี metabolic acidosis
epinephrine hydrochloride/adenaline chloride
เมื่อ :<3:หยุดเต้น หรือ<60/minหลังPPV
Naloxone (narcan)
ใช้ในทารกที่มารดาได้รับยากลุ่มเสพติดกดหายใจภายใน 4 ชม.ก่อนคลอด
ช่วยเหลือเบื้องต้น
ทำทางเดินหายใจให้โล่ง จัดท่าให้คอแหงน(slight extention)ในท่าsniffing
กระตุ้นให้หายใจ อาจทำTactile stimulation
ป้องกันการสูญเสียความร้อน
endotracheal intubation
มารดาที่ติดสารเสพติด
:sunflower:มารดาดื่มแอลกอฮอล์
:warning:เกิดอาการ
fetal alcohol syndrome:FAS
:question:เกิดจากการดื่มสุรา 6 แก้ว/วันในระยะ 3 เดือนแรก
IUGR,น้ำหนักตัวน้อย
การเติบโตของกล้ามเนื้อและประสาทไม่ดี การกลืนมีปัญหา
ระดับ IQ ต่ำ
รูปหน้าผิดรูป หัวเล็ก ริมฝีปากบาง จมูกแบน ตาปิดไม่สนิท ไม่อยู่นิ่ง(hyperactive)
แรกเกิดจะมีอาการสั่น ชัก นอนหลับน้อย ร้องตลอด
:sunflower:มารดาสูบบุหรี่
:silhouette:เกิดหลอดเลือดหดตัว vasoconstriction ทั้งมารดาและทารก ร่วมกับ CO2มากขึ้นทำให้ ทารกในครรภ์ขาด O2 เรื้อรัง
:warning:เกิดอาการ
fetal tobacco syndrome
ทารกโตช้า น้ำหนักต่ำ กว่า 150-300 กรัม
คลอดก่อนกำหนด+หายใจลำบาก
ปากแหว่ง เพดานโหว่ ตาเหล่
:!:หลังคลอดจะมีกล้ามเนื้ออ่อนปวกเปียก สั่น เลือดหยุดยาก
:sunflower:มารดาเสพเฮโรอีน
:silhouette:-เกิด hypoxia
-คลอดก่อนกำหนด
-พิการแต่กำเนิด
-ภาวะตับอักเสบที่ได้จากมารดา
-ซิฟิลิสแต่กำเนิด
-IUGR,SGA
:red_flag:อาการถอนยา
กระสับกระส่ายพักไม่ได้
แขนขาสั่นทั้งตัว moro reflex ไม่ดี
เคลื่อนไหวมากกว่าปกติ
:<3:ร้องเสียงแหลม ร้องกวน
มีอาการทางระบบประสาท
เหงื่อออกตัวเย็น
สูดสำลักขี้เทาในทารกแรกเกิด
Meconium Aspiration Syndrome :MAS
:star:เป็นกลุ่มอาการหายใจลำบาก เนื่องจาดสูดสำลักขี้เทาที่อยู่ในน้ำคร่ำ พบมากในอายุ >42 wks และท่าก้น
🏥-ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง ดูดสารคัดหลั่งออก
-ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย
-ให้ออกซิเจน โดยkeep >95-98%
:question:ขาดออกซิเจนในเลือด
และสายสะดือถูกกด
:red_flag:อาการ -มีภาวะหายใจลำบาก หอบ มีretraction ของอก
-หัวใจเต้นเร้ว
-ร้องคราง
-เขียวรอบปากและเล็บ
-ฟังปอดได้ rhonchi+crepitation
บาดเจ็บจาการคลอด Birth injury
:red_flag:ชนิดของการบาดเจ็บ
3.subgaleal hemorrhage มักพบในคลอดโดยใช้ V/EหรือF/E :<3:ก้อนแข็งกว่า caput คล้ายถุงกาแฟ(fluctuant mass) หายเอง 2-3 wks🏥ตรวจhctเนื่องจากเสียเลือดมาก อาจทำให้ซีด+ช็อก
4.peripheral nerve palsies
:cherry_blossom:Facial nerve palsy ไม่สามารถย่นหน้าผาก มุมปากเบี้ยวเวลาร้อง หลับตาไม่สนิท :!:มักเป็นด้านซ้าย
🏥หายเอง1-3 wks ใช้น้ำตาเทียมหยอด ปิดตาข้างที่เป้น
:cherry_blossom:Brachial plexus palsy
2.Klumpke's paralysis กระทบ C8และ T1 อ่อนแรงแขนท่อนล่างและมือ ขยับกำมือไม่ได้ อยู่ในท่างอข้อศอก แขนท่อนล่างท่าหงาย มือหงิก ข้อมือตก :<3:ไม่มี grap reflex
3.Complete brachial plexus palsy กระทบ C5-T1 เกิดอัมพาตของแขนรวมข้อมือข้างนั้นทั้งหมด :<3:ไม่สามารถขยับได้
1.Erb-Dunchenne's palsy กระทบ C5-C6 อาจมี C7 ร่วม แขนอยู่ในท่าหุบและหมุนเข้าใน ข้อนิ้วและนิ้วงอ แต่ขยับนิ้วได้ :<3:ไม่มีmonro reflex
🏥-ทำให้แขนอยู่นิ่งในท่าปกติ
-ทำกายภาพบำบัดpassive
-ปรึกษาประสาทศัลยแพทย์
2.cephalhematoma มีการคั่งของเลือดชั้นเยื่อหุ้ม :<3:คลำได้ก้อนนูน ขอบเขตชัดเจน ไม่ข้ามรอยต่อศีรษะ หายเองใน 6-8 wks🏥ตรวจหา hct และการแข็งเลือด อาจให้ vit.k ถ้าตัวเหลืองให้อบ
7.กระดูกหัก
ไหปลาร้าหัก จะคลำได้เสียงกรอบแกรบ หรือก้อนแคลเซียม
🏥ทำให้แขนอยู่นิ่ง 7-10 วัน โดยใช้เข็มกลัดแขนเสื้อไว้ในตัวเสื้อ จะเชื่อมเอง 4-6 wks
ต้นแขนหัก เคลื่อนไหวข้างหักไม่ได้ ไม่มี monro reflex มักพบท่าก้น ขวาง
🏥ใส่เผือกท่า adduction 2-4 wks จะติดสนิทใน 3 wks
9.การบาดเจ็บต่อเนื้อหนัง เช่นรอยฟกซ้ำ แผลมีด
🏥ใช้batadine ทาแผล ให้ K ถ้าช้ำมาก
10.กะโหลกศีรษะยุบ(depressed fracture) บวมคล้ายลูกปิงปอง🏥ตรวจ CT เพือดูว่าเลือดหรือเศษกระดุก :warning:ผ่าตัดในรายยุบ>2 cm.และมีอาการทางสมอง
6.sternomastoid mass ก้อนแข็งกดไม่เจ็บ เกิดจากการดึงทารกและทำให้เลือดออกในกล้ามเนื้อ
🏥ไม่จำเป็นต้องรักษา เว้นรายที่คอเอียง ทำกายภาพหันคอซ้าย ขวา
1.caput succedaneum การบวมของศีรษะจาการคั่งของน้ำและเลือด :<3:บวมไม่มีขอบชัดเจน กดบุ๋ม ข้ามsuture line หายเองใน 2-3 วัน
5.กะโหลกศีรษะร้าว(skull fracture)
มักพบกระดูก parital
8.phrenic nerve injury เกิด C3-C5 ร่วม Erb's :<3:มีอาการเขียว หายใจหอบเหนื่อย
🏥อาการไม่รุนแรงอาจให้ oxygen hood นอนตะแคงข้างที่มีพยาธิสภาพ
:question:
:explode:ทารก
-ตัวโต/แฝด
-ท่าผิดปกติ
-preterm
:explode:-เครื่องมือทางการแพทย์
-การคลอดโดยสูติศาสตร์
:explode:มารดา
-อ้วน เตี้ย
-อายุน้อย/มาก
-CPD
poppy