Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

sinh lí tiêu hóa (tiêu hóa ở dạ dày (c/n chứa đựng (thức ăn phần đầu thành…

- - - - khoảng 1h cường độ nhu động rất mạnh tạo vòng co thắt , 50-70 cm H2O
      - 2 tác dụng
        
        nghiền nhỏ thức ăn và trộn đều dịch vị
        
        đẩy nhũ trấp-bơm môn vị
      - sóng co thắt nhu động 15-20s/lần, càng đến hang vị nhu động càng mạnh
      - tăng lên bởi
        
        từ dạ dày
        
        thức ăn nhiều
        
        hormon gastrin
      - giảm từ tá tràng và đoạn đầu ruột non
        
        nhũ trấp xuống tá tràng quá nhiều, quá acid,ưu trương,nhược trương,nhiều protein,lipit,,,,
        
        hormon của tá tràng và đoạn đầu ruột non như cholecystokinin,sceretin, peptide ức chế dạ dày
      - hẹp môn vị- đau bụng, xh dấu hiệu Bouveret
    - - ý nghĩa
        
        giúp cho quá trình tiêu hóa và hấp thu diễn ra suốt cả ngày-giữ hằng định nội môi-đ /b thức ăn quá ưu trương, nhược trương
        
        tránh cho tá tràng khỏi bị kích thích bơi một lượng lớn nhũ trấp quá acid
        
        đẩy vị trấp đi vào tá tràng từ từ từng ít một để tiêu hóa và hấp thu triệt để hơn
      - đẩy vài ml nhũ trấp đi xuống tá tràng
      - nối vị tràng-hội chứng tràn ngập
        
        da xanh tái, vã mồ hôi
        
        tiêu chảy, huyết áp hạ...
        
        đau bụng vùng thượng vị
    - - thức ăn xuống sát ngay trên tâm vị làm tâm vị mở. phản xạ ruột làm tâm vị đóng
      - tâm vị mở
        
        thức ăn quá acid -khi ko có thức ăn-gây ợ hơi ợ chua ở bệnh nhân loét dạ dày
        
        áp suất tăng lên quá cao-do ăn quá nhiều, kích thích trung tâm nôn
  - - - vào sau nằm ở giũa, gần với tâm vị
        
        chưa ngấm, pH còn trung tính,amylase phân giải tinh bột chín
      - vào trc nằm xung quanh tiếp xúc với niêm mạc dạ dày
        
        ngấm dịch vị-được tiêu hóa
  - - - chứa đựng
      - tiêu hóa sơ bộ
- - - - tiết enzym, nước, ion..
      - chuyển thức ăn thành sp tiêu hóa cơ thể thu nhận đc
    - - trộn đều với dịch tiêu hóa
      - đê tăn tốc độ tiêu hóa+đây thức ăn di chuyển
      - nghiền nhỏ thức ăn
    - - đưa sp vào máu
- - - - từ thân não
        
        sợi theo dây VI', IX,X
        
        thực quản , dạ dày, ruottj non, manh tràng, đại tràng lên, đại tràng ngang
      - tủy cùng
        
        C2-C4 theo dây tk chậu
        
        đại tràng xuống, đại tràng sigma, trực tràng, ống hậu môn
      - tác dụng kích thich
    - - sợi sau hạch tạo synape với đám rối tk ruột or mm, cơ trơn, hốc Lieberkihn
      - tác dụng ức chế
      - đoạn tủy ngực và thắt lưng(T5-L2)
    - - đám rối Auerbach điều hòa hd cơ học
      - đr Meissner đh tiết dịch, hấp thu, tuần hoàn máu tại chỗ
      - là các neuron sau hạch phó giao cảm khoảng 100 triệu
  - - - tuyến tụy
      - gan mật
      - tuyến nước bọt(mang tai, dưới hàm ,dưới lưỡi)
    - - tuyến ruột
      - tuyến nước bọt khác(má lưỡi...
      - tuyến dạ dày
  - - - niêm mạc
      - cơ niêm
      - lớp dưới niêm mạc
      - đám rối tk Meisesner
      - cơ vòng
      - đám rồi tk Auerbach
      - cơ dọc
      - thanh mạc
    - - dạ dày
      - ruột non
      - thực quản
      - ruột già
      - miệng
- - - - nhai tự động
        
        p xạ ko đk-ở thân não
        
        p xạ nhai: thức ăn ép vào miệng- ức chế giãn cơ nhai, căng cơ nâng hàm-co cơ nâng hàm-ép thức ăn-cơ nhai bị ức chế
      - nhai chủ động
        
        khi thức ăn cứng, trong ăn uống giao tiếp-vỏ não
      - có tham gia của x hàm, răng, các cơ nahi, dây tk
        
        chi phối bởi V3 và trung tâm điều khiển ở thân não-chịu sự chi phối của võ não
        
        tăng diện tích tiếp xúc thức ăn với ez, vận chuyển dễ dàng
        
        phá vỡ màng bọc xenlulose
        
        trộn đều thức ăn với nước bọt
        
        tác động lên nụ vị giác
        
        nghiền xé thức ăn
    - - giai đoạn họng
        
        px ko điều kiện-hoàn toàn tự động
        
        quy luật ruột
        
        đoạn trước và đoạn đó sẽ co lại
        
        đoàn sau giãn ra-giãn tiếp nhận
        
        thức ăn kích thích 1 đoạn ruột
        
        mỗi phản xạ đi 5-10cm
        
        cơ chế nuốt
        
        t/ăn kích thích receptor nuốt quanh vòm họng
        
        xung động truyền về trung tâm nuốt ở hành não theo dây V và IX
        
        từ trung tâm , xung động theo các dây V,ĨX,X,XII đến họng và thực quản gây
        
        nếp gấp vòm họng 2 bên kéo vào giữa tạo 1 khe đẩy thức ăn(thức ăn lớn bị chặn, nhai kĩ qua dễ)
        
        dây thanh âm đóng, thanh quản kéo lên trên và ra trc,nắp thanh quản đóng
        
        khẩu cái mền kéo lên đóng lỗ mũi sau
        
        cơ thắt thực quản trên giãn, cơ họng co đẩy thức ăn vào thực quản
        
        kéo dài 1 đến 2 giây
      - giai đoạn thực quản
        
        t/g 8-10 giây, đứng 5-8g
        
        sóng nhu động chi phối bởi dây IX,X đám rối Auerbach
        
        1/3 trên cơ vân và 2/3 dưới cơ trơn
        
        trung tâm ở hành não
      - giai đoạn đầu
        
        nửa tự động
        
        miệng ngậm lại
        
        lưỡi nâng lên ép vào vòm miệng đẩy thức ăn
  - - - anpha-amilase nước bọt
        
        tiêu hóa glucid, phân giải tinh bột thành đường dôi maltose và các đa đường 3-9 p tử glucose
        
        chủ yếu tuyến mang tai
        
        hd mt trung tính, pH<4 bị bất hoạt
        
        ở miệng 5% tinh bột đc tiêu hóa, dạ dày + miệng là 30-40%
        
        tuyến Ebner ở dưới lưỡi tiết lipase xuống dạ dày mới hd
      - chất nhầy
        
        mảnh thức ăn dính vào nhau, trơn, dễ nuốt, bv niêm mạc miệng chống tác nhân có hại
      - các ion
        
        qua ống dẫn ionNa+,Cl- tái hấp thu 1/7, 1/10 so với nồng độ trong huyết tương
        
        K+,HCO3-đc bài tiết,cao gấp 7 lần ,3lần
        
        mới tiết có tp giống huyết tương
      - một vài tp đặc biệt
        
        kháng nguyên nhóm máu AOB
        
        các virus viêm gan, AIDS...
        
        lysozyme, bạch cầu, kháng thể chống nhiễm trùng
    - - phản xạ không đk
        
        viêm răng miệng, trẻ mọc răng...
        
        ở ruột, tử cung.. tăng tiết ở phụ nữa có thai, người bị nhiễm giun sán...
        
        thức ăn kích thích niêm mạc miệng
      - phản xạ có đk
        
        mùi vị, hình dáng thức ăn
        
        tiếng động, lời nói, ý nghĩa lq ăn uống....
        
        giờ giấc ăn
      - dây VII' chi phối 2 tuyến dưới lưỡi, dưới hàm. dây IX tuyến mang tai
      - dây phó giao cảm bị ức chế (dùng atropine) giảm tiết nc bọt , môi lưỡi khô, ăn mất ngon...
  - - - nifedipine
      - nitroglycerin