Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Naucz sie uczyc (Sebastian L.) (Pamiec (Maximilian Berlitz (Uzywali do…
Naucz sie uczyc
(Sebastian L.)
Stara szkola
Powinno sie powtarzac, ale jest problem z iloscia powtarzanego materialu (ktory sie namnaza)
Material jest wbijany do glow
Ogolnie strata czasu, bo po kilku dniach zapominamy (po 5 dniach pamieta sie tylko 20%; przy nielogicznym materiale)
Nawet rzeczy dla nas logiczne sie zapomina - czy pamietasz co to logarytm?
Wiekszosc informacji wymaganych jest totalnie niepotrzebna
Motywuje ocenami, za dobra nauke jest nagroda (swiadectwa, stopnie akademickie, tytuly), ale za zla kara. Taki system dziala niestety tylko na niewielka liczbe osob
Motywacja
Bodziec -> reakcja ->
(bodziec wzmacniajacy/oslabiajacy)
Ulega oslabieniu, jezeli nastepuje stan nieprzyjemnosci, negatywny (np. gdy dziecko dotknie rozgrzanego pieca, to juz wiecej tego nie zrobi)
Podlega wzmocnieniu jezeli nastepuje przyjemny efekt nastepczy (83); tutaj ciezej o przyklad, moze to by pies ktory nauczyl sie zebrac przy stole
Co pozytywnie wzmacnia?
U niektorych ludzi moze to by wyobrazenie lepszej przyszlosci podczas nauki, nadzieja na odlegly cel (niestety niezwykle rzadko 88)
U zwierzat motywacja moze byc np. jedzenie (treser Skinner i jego golebie 85-86); u ludzi jest to prawie niemozliwe (przyklad wiezniow obozu 87), nie dzialaja potrzeby pierwotne (89)
Pieniadze
Pragnienie prestizu spolecznego (bycia chwalonym i uznanym)
Potrzeba akceptacji i uzania (pochwala, usmiech, skinienie glowy), to jednak moze byc tylko dane od osob trzecich (90)
Pragnienie odniesienia sukcesu (chec sprawdzenia sie, radosc z przezwyciezenia trudnosci)
Wlasne male sukcesy (np. radosc z powtorzenia wloskiego slowka, 92)
Samochwala w glowie - nie oszczedzamy jej, po kazdym malym sukcesie powinnismy siebie pochwalac, byc dumnym (102); dziala w pracy, szkole, sporcie (103)
Nauka potrzebuje motywu! (80)
Nagroda i kara jednak nas ucza, jednak musza nastapic zaraz po reakcji, nie po uplywie godziny, dni itp. (83) - dlatego system ocen dziala slabo!
Ciekawostki
Umysl nie zapomina
Przyklad goscia po wypadku ktory mowil nagle w jezyku rusinskim (ktory poznal jak byl malym dzieckiem), pozniej twierdzil ze nie zna ani slowa... (str. 46)
Umysl pamieta rzeczy, tylko my mamy problem zeby je wygrzebac (mamy cos na koncu jezyka).
To problem zwiazany ze zlym kodowaniem informacji i ich porzadkowaniem, ich logiczna rejestracja
(str. 47)
To czego sie nauczymy, praktycznie nigdy nie zapominamy (gdzies to w mozgu zostaje)
Koncentracja
Czlowiek moze sie srednio skoncentrowac 15min
Jezeli nie jest w stanie to nalezy probowac z mniejszym czasem i stopniowo zwiekszac (sukces motywuje)
Byl przypadek goscia w Monachium, ktory umial sie skoncentrowac tylko przez minute, przez stopniowe zwiekszanie czasu (zaczynali od < 60s) poprawil sie do godziny
Hamowanie uczenia
Duzo uczenia tego samego na raz daje efekt odwrotny (poprzez podobienstwa, ktore zaklocaja zapamietywanie) - str. 49
Uczymy sie blednych informacji, przez co pozniej nie potrafimy sie naczyc poprawnych rzeczy (str. 49)
Gdy czlowiek znajduje sie pod wplywem silnego napiecia afektywnego (gniew, strach, ból, trwoga ale tez nadmierna radosc)
Zapominanie
Herman Ebbingaus uczyl sie szeregu bezsensownych sylab i tak mierzyl ile pamieta (od str.57)
Jezeli cos zawiera choc ziarno logiki, do 10 razy latwiej zapada w pamiec
Robil to w inny sposob - mierzyl ile czasu zaoszczedzil na ponowna nauke sylab np. po kilka dniach, tygodniach
W ten sposob zmierzyl ile zostaje czlowiekowi w pamieci
Juz po 20min 42% znika, po godzinie 56%, po jednym dniu 66%, po 60 dniach 75%. Na zawsze zachowujemy 20% (dla tresci nielogicznych)
Podstawowe pytanie: skad wiemy co z nauczonego materialu zapomnimy? W tym pomoga nam fiszki (oganicza ilosc powtorek)
Kary
Zazwyczaj kary dawane sa po fakcie, niestety takie nie daja pozadanych skutkow (104)
Przykladem "dobrych" kar jest oparzenie dziecka po dotknieciu goracego garnka, czy klaps dla dziecka zlapanego na goracym uczynku
Kara w odpowiednim momencie moze tez nauczyc
Naukowcy probowali to znieslawic, lecz taki jest juz nasz gatunek (chcemy przetrwac i w ten sposob sie uczymy)
W przypadku nauki kary nie dzialaja, bo skutkuja ucieczka, unikaniem nauki :smiley:
Inne
Stenografia - metoda zapisu skrotowego (szybsza niz mowienie)
Kodowanie ciagow liczbowych (172)
Drundle 158
Nauka polskich slowek (181)
Pismo arabskie nie zawiera samoglosek (249)
Zludzenia umyslu (253)
Stopnie agresji do osob
myslacych inaczej (267)
zlosliwe usmiechy, otwarty sarkazm
pogarda, szydzenie, osmieszanie, zlosliwe uraganie
nieufnosc i podejrzliwosc
przemoc fizyczna
fizyczne unicestwieni, lincz, pogrom
Krytyka istniejacych rozwiazan moze byc skuteczna tylko gdy adept dokonuje rowniez samokrytyki (275)
Inteligencja
Test IQ
Przykladowe zagadki IQ (230-246)
Najlepszy i najbardziej inteligentny w rozwiazywaniu testow jest ten, kto najwiecej wie i ma najwieksze doswiadczenie zyciowe (239)
To tak naprawde badanie wiedzy, a nie wrodzonych umiejetnosci (222-223)
Definicja
Rodzaj nawyku myslowego
Inteligencja to wyjatkowa forma wiedzy, wyuczonej informacji, cwiczenia i zapalu potrzebnego do tego (247)
Zdolnosc snucia hipotez, tworczego kreowania przypuszczen, ukladania puzzli wyobrazni, myslenia i pojmowania (258)
Czlowiek inteligentny
Cwiczy podczas myslenie, czego inni, nieinteligentni nie czynia
Trenuje fantazje,intuicje, wyobraznie i imaginacje
Od rana do wieczora cwiczy sie w tworzeniu hipotezi wyobrazen (na wstepie ich nie potrafi udowodnic, ich spora czesc okaze sie potem nieprawdziwa)
Wie ze bedzie sie mylil (bez pomylek nie ma hipotez, na 100 zlych przypada 1 poprawna, 259)
Ciekawostki
NASA czasami robi burze mozgow, gdzie zapraszaja rowniez osoby ktore nie maja takiej wiedzy na temat kosmosu. To przynosi rezultaty! (260)
Dzieci z zespolem downa, ktore braly udzial w burzach mozgu rozwijaly sie o wiele lepiej! Nie mozna bylo krytykowac, oceniac, dzieci zachecano do pomyslow (262)
Rozdzielone blizniaczki ktore mialy roznice w inteligencji 24pkt w wieku 35 lat (279)
Z wiekiem inteligencja moze wzrastac (298)
Starsi ludzie rozwiazuja problemy wolniej, ale doklaniej (301)
Trening
Staly i niegasnacy wysilek dostrzegania w kazdej rzeczy nie tylko tych normalnych o powszechnie znanych cech, lecz takze wszystkich, ktore w ogole mozna sobie wyobrazic
To nie hobby, ktoremu oddajemy sie w wolnym czasie
Wykonywac codziennie, tak dlugo az stanie sie nawykiem, cecha mentalnosci, charakteru!
Czeste zadawanie pytania "dlaczego"
Fiszki
Przebieg nauki
Kartoteka autodydaktyczna (str. 63)
Zaczynamy od 30-40 karteczek i kladziemy do 1 przegrody
Jak znamy odpowiedz (po 2-3s.), kartka wedruje do nastepnej przegrody, jak nie znamy to do pierwszej (na tyl)
Dopiero gdy zapelni sie kolejna przegrodka (calkowicie) analizujemy tamtejsze fiszki i robimy w tej przegrodzie miejsce na grubosc
jednego palca
To samo w przypadku kolejnych przegrod. Jezeli robimy powrotke z ostatniej przegrody i znamy slowko, to mozemy ta karteczke wyrzucic
Mini-kartoteka (99)
Pasjans autodydaktyczny (116)
etap przed polozeniem karteczek w 1szej przegrodce kartoteki
1 rzad 3 pozycje, 2 i 3 rzad 5 pozycji, 4 rzad 7 pozycji -> z 4 rzedu wedruje karteczka do kartoteki
do nauki ciezkich rzeczy, do ktorych nie mamy zbytnio odniesienia np. dat, numerow etc
1 kartka - 1 slowko (i ewentualnie zdanie) 188
Zalety
Radykalnie ograniczamy niepotrzebne powtorki, rzeczy ktorych nie potrafim zapamietac powtarzamy nawet kilkakrotnie (bo pozostaja w 1 przegrodce
Dzieki nim powtarzamy tylko te slowka ktorych nie umiemy. Wiele osob mialo zalozenie ze bedzie sie uczyc dziennie 30 slowek i za rok bedzie znalo jezyk, to jednak po kilku tygodniach nie dziala, bo jest masa slowek do powtorzenia i nie dajemy rady
Umozliwiaja podzielenie materialu na najmniejsze czesci (frames), to moze tworzyc logiczna progresja nauczania
Tempo i liczba powtorek dopasowane do ucznia
Material zapominany jest powtarzany tak czesto jak to konieczne
Mozna przerwac nauke nawet na kilka tygodni, pozniej latwo do niej wrocic, kolejnosc jest zachowana (rozpoczynamy w tym samym momencie, w ktorym przerwalismy), inaczej jest w przypadku zeszytow, skryptow
Osiagamy male sukcesy, natychniastowe gratyfikacje (poprzez przelozenie kareczki do nast. przegrody, zapelnianie sie kolejnych przegrod)
Uczymy sie wywolania z pamieci slowka w jezyku obcym, nie jego rozpoznania (dlatego z polskiego np. na angielski)
Mozliwa nauka innych przedmiotow (194-205)
Wady
nie uczymy sie fonetyki wyrazow (do tego trzeba innych zrodel)
Trzeba poswiecic czas na ich tworzenie :smiley:
Poprawna nauka
Nigdy nie powinno sie uczyc bez wyobrazenia sobie tego, czego sie uczymy (nawet abstrakcyjnego!); wyobrazenia so trwalsze
Lepiej zmieniac tematy (np. lacina, matma, polski), wtedy nie mamy problemu podobienstw
Jak powtarzamy material, powinno sie to odbywac za kazdym razem w innym otoczeniu, w miare mozliwosci przy zmiennym nastroju i o roznych porach dnia - wtedy mozemy oddzielic bodzce niepozadane (np. ciezarowka, prace budowlane, samolot) od tych wzmacniajacych nauke (78)
Same powtorki nie gwarantuja zapamietania (80); do tego potrzebna jest motywacja, powod uczenia sie
Mozemy ustawic budzik na np. 15 min, po tym czasie zrobic przerwe i wrocic do nauki kiedy mamy sily (96)
Niekoniecznie w ciszy (moze w poczatkowych fazach nauki) - 156
Pamiec
Rodzaje (128)
Krotkotrwala
Trwa 10-20 sekund, pamiec wizualna i akustyczna! funkcjonuje gdy powtarzamy dane slowko
Moze zawierac srednio do 7-8 informacji na raz (np. slowek) 170
Dlugotrwala
Nie koduje obrazow i slow, ale pojecia i znaczenia
Zeby informacja pozostala w pamieci dlugotrwalej nalezy jej nadac sens (na wlasny sposob) 159
Ultrakrotka
Widzimy obraz jeszcze na siatkowce oka, pamiec wizualna, nie trwa dluzej niz sekunde
Krotkotrw. -> dlugotrwala - tutaj nie ma przejscia, te pamieci stopniowo sie zlewaja (poprzez czeste powtorki) 135
Nie potrzeba duzo zeby dana rzecz rozpoznac (eksperyment z pokazywaniem ludziom zdjec), jednak zeby zapamietac (za szczegolami) potrzeba duzo powrotek (za kazdym razem zapamietujemy inne szczegoly, na poczatku te ktore nas ciekawia) 125
Przejscie z pamieci ultrak. do krotkotrw. nastepuje gdy to co widzimy bedziemy ubierac w slowa, opiszemy to w glowie i bedziemy powtarzac (132)
Subwokalne memorowanie
Natychmiastowe ubieranie w slowa tego co widzimy
sluzy lepszemu zapamietaniu wrazen wizialnych i obrazow (jednak wymaga treningu) - 133
Najlepiej powtarzac w myslach co 0,5 sekundy slowo jedno po drugim (okno-window)
Reakcja po bodzcu powinna nastapic najpozniej w czasie 0,5 sekundy (wtedy tak naprawde sie uczymy, zapamietujemy)
Im wiecej wiemy, tym w umysle mamy wiecej punktow zaczepienia (hakow) nadajacych znaczenie i tym lepiej zapamietujemy (144)
Maximilian Berlitz
Uzywali do tego metody 0,5s i nadawali wszyskiemu "ruch"
Im wiecej znasz jezykow tym wiecej jestes w stanie ich sie nauczyc (145)
Nauczyl sie 50 jezykow, jego wnuk ponad 20
Metoda Berlitza polega na robieniu czegos i w tym samym momencie (0,5s) mowienie tego w obcym jezyku, nie skupia sie na gramatyce, jest dobra dla nauki podstaw jezyka
Dlateczego uczymy sie lepiej jezyka za granica? Bo wszystko jest w "ruchu", mowiac cos to robimy, o tym myslimy itd.
Zeby sie czegos uczyc musimy nadac temu ruch (147, 152)
Dobrze przy nauce slowek jest stopniowanie (czyli okno-window, do okna-to the window itd)
Latwiej zapamietac skomplikowane informacje zaczynaja od tej najciezszej - 163
Dzieki skrotom / kodowaniu lepiej zapamietujemy (kazde slowo jest praktycznie skrotem myslowym) - dlatego im wiekszy zasob slow, tym lepsza pamiec! 168, 178
Nauka jezyka obcego to swietny sposob na nauke jezyka ojczystego (179)