Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
( Retinopathy of prematurity )ROP จอประสาทตาผิดปรกติในเด็กคลอดก่อนกำหนด…
( Retinopathy of prematurity )ROP
จอประสาทตาผิดปรกติในเด็กคลอดก่อนกำหนด
สาเหตุ
ในภาวะปรกติเส้นเลือดที่เลี้ยงจอประสาทตาจะเริ่มงอกเมื่ออายุครรภ์ประมาณ 16 สัปดาห์
ซึ่งเส้นเลือดจะเริ่มงอกจากบริเวณขั้วประสาทตาออกไปเรื่อย ๆ จนสิ้นสุดที่รอบนอกสุดของจอประสาทตา
โดยเส้นเลือดเหล่านี้จะงอกไปสุดรอบจอประสาทตาฝั่งใกล้จมูกเมื่ออายุครรภ์ 32 สัปดาห์
ส่วนฝั่งด้านหางตาจะเจริญจนครบสุดจอประสาทตาที่อายุครรภ์ประมาณ 40 สัปดาห์หรือก็คือครบกำหนดครรภ์นั่นเอง
ลักษณะของจอประสาทตาผิดปรกติ
ในเด็กคลอดก่อนกำหนด
ระยะของโรค
ระยะ 1 : เห็นเส้นสีขาวบาง ๆ คั่นระหว่างตำแหน่งที่มีเส้นเลือด และบริเวณที่ยังไม่มีเส้นเลือดงอกไปถึง
ระยะ 2 : เส้นคั่นระหว่างตำแหน่งที่มีเส้นเลือด และบริเวณที่ยังไม่มีเส้นเลือดงอกไปถึงมีการหนาตัวนูนขึ้น
ระยะ 3 : เส้นคั่นตำแหน่งที่มีเส้นเลือด และบริเวณที่ยังไม่มีเส้นเลือด เริ่มมีเส้นเลือดผิดปรกติงอกขึ้นมา
ระยะ 4 : เส้นเลือดที่ผิดปรกติดึงรั้งจอประสาทตา ทำให้มีจอประสาทตาลอกบางส่วน
ระยะ 5 : จอประสาทตาหลุดลอกทั้งหมด
การรักษา
1.ใช้จี้บริเวณที่ผิดปกติด้วยความเย็น Cryosurgery
2.ใช้ Laser (1)และ(2)ให้การรักษาบริเวณจอตาที่ผิดปกติในตำแหน่ง/Zone ที่เรียกว่า Avascular endothelial growth เพื่อยับยั้งการเจริญของหลอดเลือดใหม่
3.ฉีด VEGF (vascular endothelial growth factor )เป้นยายับยั้งหลอดเลือดใหม่ในทาราบางราย
4.หาระยะที่รุนแรงต้องผ่าตัดวุ้นตา Vitrectomy แก้ไไขจอตาหลุดลอก
พยาธิสภาพ
ประสาทตาประกอบด้วย ขั้วประสาทตา optic disc จุดรับภาพ macula และเส้นเลือดประสาทตา retinal macula โดยเส้นเลือดจอประสาทตาจะพัฒนาเมื่ออายุ 16 สัปดาห์ ในครรภ์ที่ optic disc แล้วเจริญออกไปทาง periphery จนนถึงขอบประสาทตาด้านจมูก (nasal ora serrata) เมื่ออายุครรภ์ 36 สัปดาห์และถึงขอบประสาทตาด้านหางตา (temporal ora serrata ) ซึ่งอยู่ห่างจากทางจมูกในประมาณ 1 ถึง 2 เดือนต่อมา ดังนั้นมักพบ ROP ด้าน temporal มากกว่า nasal
พยาธิสรีรวิทยา
ทารกขณะอยู่ในท้องจะมีภาวะ hypoxia โดยมี PaO2 อยู่คงที่แค่ 22-24 mmHg เท่านั้น ซึ่งตรงกันข้ามกับเด็ก term ที่มี PaO2 สูงมาก 70-90 mmHg ขณะอยู่ในท้อง การเจริญของเส้นเลือดอ่อนจะถูกกระตุ้นโดย vascular endothelial growth factor (VEGF) ระดับVEGF จำเป็นต้องอยู่ในระดับ Physiologic level เพื่อให้เส้นเลือที่มีอยู่ปกติและกระตุ้นการเจริญเติบโตของเส้นเลือด จำนวนออกซิเจนใน retinal tissue จะเป็นตัวกำหนด VEGF ที่สร้างขึ้น หากออกซิเจนใน retinal tissue ต่ำจะทำให้เกิดการสร้างเส้นเลือดขึ้น หากออกซิเจนในretinal tissue สูงการสร้าง VEGF ลดลง จะเกิดการหยุดสร้างเส้นเลือด
