Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Commom bile duct stone obstruction(นิ่วในถุงน้ำดี) จัดทำโดย…
Commom bile duct stone obstruction(นิ่วในถุงน้ำดี) จัดทำโดย นางสาวจิรารัตน์ เชิดชู 5948100144
ความหมาย
ชิ้นส่วนแข็งที่เกิดขึ้นในถุงน้ำดี
เกิดขึ้นเมื่อส่วนประกอบของน้ำดีโดยเฉพาะอย่างยิ่งคอเลสเตอรอลและบิลิรูบิน (สารให้สีในน้ำดี) ตกตะกอนผลึกเป็นก้อนคล้ายกับน้ำตาลที่ตกตะกอนอยู่ด้านล่างของขวดน้ำเชื่อม
ก้อนนิ่วที่เกิดขึ้นนี้อาจมีขนาดเล็กเท่าเม็ดทรายหรือใหญ่เท่าลูกกอล์ฟ และอาจมีได้ตั้งแต่หนึ่งก้อนจนถึงหลายร้อยก้อน
พยาธิสภาพ
นิ่วในถุงน้ำดีอาจแบ่งเป็น 3 ชนิดหลัก
ชนิดคอเลสเตอรอล (Cholesterol gallstone)เป็นชนิดพบได้บ่อยโดยประมาณ 80% ของนิ่วชนิดนี้จะมีส่วนประกอบเป็นคอเลสเตอรอล นิ่วจะมีลักษณะแข็ง สีออกเหลืองหรือ เขียว
ชนิดเกิดจากสารให้สี (Pigment gallstone) ซึ่งส่วนประกอบส่วนใหญ่ของนิ่วจะเป็นสารให้สีในน้ำดีที่เรียกว่า บิลิรูบิน (Bilirubin) มีคอเลสเตอรอลเป็นส่วนประกอบน้อยกว่า 20% และส่วนประกอบอื่นคือ แคลเซียม ซึ่งนิ่วชนิดนี้มักเป็นก้อนเล็กๆ แข็งน้อยกว่าชนิดแรก และให้สีดำคล้ำ
Mixed gallstone โดยเป็นนิ่วที่มีส่วนผสมของสารหลายชนิดร่วมกันเช่น คอเลสเตอรอล สารบิลิรูบิน และเกลือแคล เซียมชนิดต่างๆ และเนื่องจากมีเกลือแคลเซียมมาก จึงตรวจเห็นได้จากเอกซเรย์
สาเหตุ
การตกผลึกของหินปูน (แคลเซียม) หรือคอเลสเทอรอลที่มีอยู่ในน้ำดี
กับการติดเชื้อของทางเดินน้ำดี และความไม่สมดุลของส่วนประกอบในน้ำดี
ทำให้เกิดเป็นก้อนนิ่วเพียงก้อนเดียว หรือก้อนเล็ก ๆ หลายๆ ก้อน
คนที่มีระดับคอเลสเทอรอลในเลือดสูง หญิงที่มีบุตรแล้ว ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวาน ทาลัสซีเมีย โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตก จะมีโอกาสเป็นนิ่วในถุงน้ำดีมากกว่าคนทั่วไป
อาการ
*
ผู้ป่วยปวดจุก แน่นท้อง 3 วัน ก่อนมาโรงพยาบาล ตัวเหลือง ตาเหลือง มีโรคประจำตัว คือ Thalassemia T = 38 ํC , BP= 130/61 mmHg. , P = 66 ครั้ง/นาที , R = 20 ครั้ง/นาที
เบื่ออาหาร
คลื่นไส้ อาเจียน
อาการท้องอืด
ถ้าอาการรุนแรงจะปวด และกดเจ็บบริเวณชายโครงขวา หรือบริเวณลิ้นปี่
อุจจาระมีไขมัน (steatorrhea) และมีสีเทา
ดีซ่าน ตัวเหลือง ตาเหลือง
อาการแทรกซ้อน
มีไข้ ซึ่งอาจเป็นไข้สูงหรือไข้ต่ำ
มีการอักเสบติดเชื้อของถุงน้ำดีร่วมด้วย
ก้อนนิ่วหลุดเข้าท่อน้ำดี
การวินิจฉัย
ข้อวินิจฉัยทางกาพยาบาล
**
มีแนวโน้มได้รับอันตรายจากการักษาโดยใช้เครื่องมือพิเศษเปิดทางเดินน้ำดีโดยไม่ผ่าตัด
การตรวจเลือดจะพบเม็ดเลือดขาวสูงเล็กน้อย คือ 10,000 ถึง 15,000เซลล์/ลูกบาศก์มิลลิเมตร อาจสูงได้ถึง 20,000 เซลล์/ลูกบาศก์มิลลิเมตร
อัลคาไลน์ ฟอสฟาเตส สูงกว่าปกติ
พบยูโรบิลิโนเจน (Urobilinogen) สูง
การถ่ายภาพรังสี (Plain abdominal X-ray) อาจพบนิ่วที่มีแคลเซี่ยมอยู่ด้วย
**
ผลLabที่ผิดปกติของผู้ป่วย
Micrcyte 2+ >
PLT <
MCH <
MCV <
HCT <
HGB <
RBC <
Prathrombin Time (plasma) 14.1 sec
Ovalocyte 1+ >
พบนิ่วในถุงน้ำี 5 mm
คำแนะนำก่อนกลับบ้าน
รับประทานอาหารโดยเพิ่มจำนวนื้อ เเต่ลดปริาณลงในแต่ละมื้อโดยทั่วไปรับประทานวันละ3มื้อ เปลี่ยนเป็นรับประทานวันละ5-6มื้อ
ไม่ควรรับประทานอาหารหนักๆหลัง1 ทุ่ม เพราะเป็นเวลาที่ระบบอาหารทำงานน้อยลง
รับประทานอาหารอ่อน ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก ไข่ตุ๋น เนื้อปลา เนื้อไก่ แกงจืด เพื่อให้การเผาผลาญในกระเพาะ่ย่อยง่าย
หลีกเลี่ยงอาหารมันๆ ประเภท ทอด ผัด หันมาใช้วิธีต้ม ตุ๋น และเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง เพราะผู้ป่วยภายหลังการผ่าตัดถุงน้ำดี สามารถบริโภคอาหารได้ไม่เกินร้อยละ30ชองพลังงานทั้งหมด
ไม่เคร่งเครียดกับการทำงาน ยกของหนัก เดินทางไกล เป็นต้น เพราะอาจเกิดแผลข้างในปริแตก ทำให้การรักษายากขึ้นไปอีก
รับประทานอาหารเสริมที่มีวิตามินซี เช่น ส้ม มะม่วง เป็นต้น เพื่อป้องกันการก่ตัวของนิ่วในทางเดินน้ำดี
การรักษา
ผ่าตัด
laparoscopic cholecystectomy
โดยการเจาะที่หน้าท้องเป็นรูหลายรูแล้วใส่เครื่องมือเพื่อตัดเอาถุงน้ำดีออกมา วิธีนี้สะดวก เจ็บน้อยกว่าการผ่าตัดแบบเก่า และอยู่ในโรงพยาบาลไม่นาน
laparoscopic cholecystectomy
ไม่ได้ต้องเปลี่ยนโดยการผ่าตัดแบบเก่า
Endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP)
*
ผู้ป่วยผ่าตัดส่องกล้องแบบendoscopic retrograde cholangiopancreatogram (ERCP) และเอานิ่วออก
อ้างอิง
ออนไลน์.
http://www.healthcarethai.com/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2/.ค้นเมืื่อวันที่14
กรกฎาคม 2561
ปราณี ทู้ไพเราะ.หนังสือคู่มือโรค.นิ่วในถุงน้ำดี.พิมพ์ครั้งที่2.ซอยริมคลองบางกอกน้อย ถนนบรมราชชนนี กุงเทพ 10700.
ออนไลน์.
https://www.bcnnv.ac.th/th/?p=2249.ค้นเมืื่อวันที่14
กรกฎาคม 2561
การพยาบาล
ให้ความรู้เกี่ยวกับการตรวจรักษาและการปฏิบัติตัว ก่อนเเละหลังผ่าตัด เช่น งดน้ำงดอาหารก่อนผ่านตัด
ดูแลให้ยาตามแผนการรักษาก่อนตรวจ เช่น Pethidine 50 mg V เเละเฝ้าระวังผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน
ภายหลังตัดเนื้อเยื่อหรือหูรูดโดยใช้วิธีการส่องกล้องเเล้วตรวจสอบปฏิกิริยาการกลืนก่อนให้อาหารทางปาก ถ้าไม่มีอาการชา กลืนอาหารได้ ไม่สำลัก เริ่มให้รับประทานอาหารอ่อนได้
สังเกตอาการและอาการผิดปกติที่ควรรายงานแพทย์ เช่น ฺ ความดันโลหิตสูง อัตราการหายใจสูง เเละชีพจรสูง
การป้องกัน
การควบคุมระดับคอเลสเทอรอลในเลือด และรักษาโรคเบาหวานให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
อาหารที่ช่วยป้องกันการเกิดนิ่วในถุงน้ำดี ได้แก่ อาหารจำพวกแป้งที่ไม่ขัดสี , ผักและผลไม้สด , รำข้าวโอ๊ต และถั่ว
อาหารที่ควรงดเว้น ได้แก่ อาหารทอด และอาหารมัน
