Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
2.GAIA MATERIAREN EGOERAK (MATERIAREN EGOERA FISIKOAK (SOLIDOA image …
2.GAIA MATERIAREN EGOERAK
MATERIAREN EGOERA FISIKOAK
SOLIDOA
-
FORMA
= KONSTANTEA
-
BOLUMENA
=KONSTANTE
-
HEDATZEN DIRA
= EZ (DILATATU
-
KONPRIMITZEN DIRA
= EZ
GASA
-
FORMA
= ALDAKORRA
-
BOLUMENA
= ALDAKORRA
-
HEDATZEN DIRA
= BAI
-
KONPRIMITZEN DIRA
= BAI
LIKIDOA
-
FORMA
= ALDAKORRA
-
BOLUMENA
=KONSTANTEA
-
HEDATZEN DIRA
= EZ (DILATATU)
-
KONPRIMITZEN DIRA
= NEKEZ
PLASMA
Izugarrizko tnperatura duen gasa da.
KRISTAL LIKIDO
Zenbait substantzia ordenatuta dauden likidoen partikulez osatuta egoten dira, kristal-solidoak balira bezala. Partikula horien tenperatura edo haietara iristen den korronte elektrikoa aldatzen denean, partikula horien orientazioa aldatu egiten da.
TEORIA ZINETIKOA ETA MATERIAREN EGOERAK
Jakin badakigu solidoen, likidoen eta gasen propietateak ez direla berdinak. Materiak egoera desberdinetan dituen ezaugarriak azaltzeko, zientzialariek teoria zinetikoa asmatu zuten.
LIKIDOA
-
ATOMOEN LOTURA
: EZ HAIN ESTU LOTUTA
-
ATOMOEN HIGIDURA
: ELKARREN GAINEAN LEKUALDA DAITEKE.
Partikulak mugitu egiten dira.
Zenbat eta bizkorrago mugitu partikula horiek, orduan eta handiagoa izaten da materiaren tenperatura. Hori beti da horrela, baita objektuak geldirik daudenean ere.
SOLIDOA
-
ATOMOEN LOTURA
: ESTU ESTU LOTURA
-
ATOMOEN HIGIDURA
: BIBRATU (EZ DIRA LEKUZ ALDATZEN)
GASA
-
ATOMOEN LOTURA
: EZ DAUDE LOTURA
-
ATOMOEN HIGIDURA
: ASKE MUGITU
Materia oso partikula txikiz osatuta dago.
Materiaren egoeraren arabera, partikulak elkarri estuki edo ez hain estuki
lotuta daude.
GASEN LEGEAK
Gay-Lussacen legea.
• Zenbat eta handiagoa presioa, orduan eta handiagoa tenperatura.
. Zenbat eta txikiagoa presioa, orduan eta txikiagoa tenperatura.
Boyle-Mariotte legea
• Bolumenak gora egitean, presioak behera egiten du.
• Bolumenak behera egitean, presioak gora egiten du. Presioa eta bolumena alderantziz proportzionalak dira.
Charlesen legea.
• Zenbat eta handiagoa bolumena, orduan eta handiagoa tenperatura.
• Zenbat eta txikiagoa bolumena, orduan eta txikiagoa tenperatura. Bolumena eta tenperatura zuzenki proportzionalak dira.
EGOERA ALDAKETA
Likido-egoeratik gas-egoerara
gertatzen den aldaketari lurruntze deritzo. Egoera-aldaketa likidoaren masa guztian gertatzen denean, irakite deritzo. Gas-egoeratik likido-egoerara gertatzen den aldaketari kondentsazio deritzo. Substantzia puruen kasuan, biak tenperatura berean gertatzen dira. Tenperatura horri irakite-tenperatura edo irakite-puntu deritzo.
Solido-egoeratik likido-egoerara
gertatzen den aldaketari urtze deritzo, eta alderantzizko aldaketari, solidotze. Substantzia puruen kasuan, biak tenperatura berean gertatzen dira.
Tenperatura horri urtze-tenperatura edo urtze-puntu deritzo
.
Urtze-puntua substantzien propietate bereizgarria da. Uraren kasuan, urtze-tenperatura 0 °C da, presioa atmosfera bat denean.
Solido-egoeratik gas-egoerara, eta alderantziz
Solido-egoeratik gas-egoerara gertatzen den aldaketari sublimazio deritzo. Alderantzizko aldaketari sublimazio atzeragarri deritzo.
