Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Filosofie Hoofdstuk 1 Paragraaf 2 (Ziel of Machine? (René Descartes…
Filosofie Hoofdstuk 1 Paragraaf 2
Ziel of Machine?
Plato
Wel een onveranderlijke kern, de menselijke ziel
Het lichaam mag dan steeds veranderen en uiteindelijk sterven, maar de ziel is onsterfelijk en onveranderlijk.
De ziel bestaat uit drie delen.
De rede
Menner
Heeft de leiding en leidt dit tweespan langs de hemel, tussen aarde en de
Ideeënwereld
Het gemoed
Het witte paard is rank
De begeerte
Het zwarte paard is lomp
Dualistisch
Twee werelden: de onstoffelijke wereld van de ziel met zuivere ideeën aan de ene kant en de aarde, materiële wereld van het lichaam aan de andere kant.
twee
substanties
Twee soorten stof die radicaal gescheiden zijn
tegenover
Dualistisch
staat
Monisme
Monisme
is dat alles uit een stof bestaat
Aristoteles
Lichaam en ziel kunnen niet apart van elkaar bestaan.
René Descartes
Lichaam en geest zijn twee strikt gescheiden substanties
Cartesiaans dualsime
Het lichaam is stoffelijk en neemt dit neemt ruimte in (
res extensa
)
Deze scheiding is absoluut
De wereld van materie en de wereld van de geest zijn totaal verschillend.
de geest neemt geen ruimte in en is onstoffelijk (
res cogitans
)
Pijnappelklier zorgt ervoor dat als wij ons been willen bewegen dat die dan ook echt beweegt.
Dieren zijn domme machines, ze hebben alleen deel aan de uitgebreidheid en niet aan de geestelijke wereld.
Dieren kunnen ook geen pijn voelen
Als een hond jankt als he op zijn staart trapt, is dat net zoals een wekker die rinkelt op de ingestelde tijd.
Julien Offray de La Mettrie
Cartesiaans dualisme klopte niet
Alleen een gezond mens kan denken dat lichaam en geest twee verschillende dingen zijn. Als je ziek bent merk je dat lichaam en geest elkaar zo sterk beïnvloeden, dat ze niet los van elkaar te zien zijn.
Lichaam en geest zijn niet gescheiden, er is maar een substantie
die substantie is materie.
De mens is niets anders dan een ingewikkelde machine
dit heet
Materialisme
De onstoffelijke wereld is volgens deze theorie ook tot materie te herleiden
Het gedrag van mensen word door materialisten verklaard door mechanische en biologische wetten
Deterministische opvatting
zijn boek
De mens is een machine
moest hij anoniem uitbrengen
Het was zelfs voor Nederland heel radicaal.
Spinoza
Lichaam hebben en Lichaam zijn
Plessner
bekijkt op welke manier dingen, planten, dieren en mensen zich verhouden tot hun omgeving
dingen kunnen de relatie tot hun omgeving niet zelf vormgeven
levende wezens kunnen dat wel
het contact van een dier met zijn omgeving wordt ondernomen vanuit het dier zelf
het dier koppelt wat hij doet terug naar een 'centrum'
Plessner noemt dit 'centrisch'
het dier kan daardoor handelen
de mens is centrisch en
excentrisch
weet dat hij het centrum van zijn activiteiten is
de mens koppelt terug naar het centrum en op de terugkoppeling zelf
daardoor kunnen ze als buitenstaander naar zichzelf kijken
als buitenstaander naar jezelf kunnen kijken
de mens is volgens plessner´s theorie een biologisch, levend wezen
volgens plessner is de menselijke natuur dubbelzinnig maar niet gespleten
lichaam en geest horen bij elkaar
bij planten is er geen 'zelf' dat de relatie met de omgeving stuurt
Maurice Merleau-Ponty
franse filosoof
zet zich af tegen het cartesiaanse dualisme en hanteert daarbij de fenomenologische methode
neemt net als plessner het lichaam als uitgangspunt, in plaats van het denken
de relatie tussen mensen en hun wereld staat centraal
dit noemt hij 'het uitstaan van de wereld'
het lichaam staat centraal en er is geen 'ik' wat daar buiten of boven staat
het lichaam bepaalt hoe we wereld waarnemen
omdat we zo gewend zijn aan ons lichaam merken we niet meer hoe het onze waarneming en ons denken beïnvloedt
volgens Merleau-Ponty is eerst het lichaam en dan pas het denken
hierbij wordt het cartesiaanse mensbeeld waarbij het menselijke denken centraal staat, op zijn kop gezet
Lichaam en Geest
De hoofdvraag van de wijsgerige antropologie is 'Wat is de mens?'
we zijn erg veranderd naarmate we ouder werden
is onze persoonlijkheid erg veranderd?
De wereld tussen haakjes zetten
de kloof tussen lichaam en geest is ook een kloof tussen binnen- en buitenwereld
de binnenwereld is de wereld van de onzichtbare geest
hoe deze kloof gedicht moet worden, blijft een probleem voor het cartesiaans dualisme
het lichaam is een ding tussen alle andere dingen in de buitenwereld
Immanuel Kant
Duitse filosoof
maakte het onderscheid tussen onze waarneming en de objecten
we kunnen niet weten hoe de wereld er door iemands of iets anders ogen eruit ziet
Husserl
grondlegger van de
fenomenologische methode
een ander benaderingswijze voor dat we wereld alleen maar door onze eigen ogen kunnen zien
maakt onderscheid tussen de manier waarop wij de dingen ervaren en hoe de dingen los van onze ervaring zijn
dat laatste weten wij niet dus kunnen we beter deze relatie met de buitenwereld even buiten beschouwing laten
hij stelt voor 'de wereld tussen haakjes te zetten' en om ons alleen te richten op onze ervaringen
we moeten ons het bewustzijn niet voorstellen als een afgesloten kamer vol gedachten in ons hoofd
alleen door de activiteit van het ervaren van dingen in de wereld bestaat het bewustzijn
het bewustzijn is altijd op iets anders gericht dan op zichzelf
dit heet het
intentionaliteit
Kunnen computers denken?
Wie ben ik ook alweer?
John Locke
Engelse Filosoof
Tabula Rosa
Het ongeschreven blad
Geen aangeboren karakter
Geen aangeboren ideeën
Als je je geheugen verliest verlies je ook jezelf
We hebben geen "kern"
Ketting van je ervaringen maken je tot een uniek individu
Hume
Engelse Filosoof
Buiten onze ervaringen is er niets
Je voelt alleen warmte of kou, honger of dorst, pijn of genot
Dat "zelf' bestaat niet
Wij zijn niets meer dan een verzameling van herinneringen en ervaringen de kern ontbreekt
We krijgen begrip van onszelf door een verhaal over onszelf te vertellen, Ons karakter is een constructie. Dit is een
Postmoderne
opvatting
